Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun değişiklikleri 07.07.2022 tarihli ve 31889 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Değişiklik ile Eklenen Yeni Tanımlar

6563 sayılı Kanunun 2 nci maddesine aşağıda yer alan tanımlar eklenmiştir:

Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret pazar yerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayan aracı hizmet sağlayıcıyı,
Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcıyı ifade etmektedir.
Elektronik ticaret ortamı: Elektronik ticaret faaliyetinde bulunulan internet sitesi, mobil site veya mobil uygulama gibi platformları ifade etmektedir.
Elektronik ticaret pazar yeri: Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının aracılık hizmetlerini sunduğu elektronik ticaret ortamını ifade etmektedir.
Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS): Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların kayıt altına alınması, elektronik ticaret verilerinin toplanması, bu verilerin işlenerek istatistiki bilgilerin üretilmesi amacıyla Bakanlık tarafından oluşturulan ve bu Kanun kapsamında kayıt ve bildirim yapılabilmesine imkân sağlayan bilgi sistemini ifade etmektedir.
Net işlem hacmi: İptal ve iadeler hariç olmak üzere, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı için aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerleri, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı için ise elektronik ticaret pazar yeri niteliğini haiz olmayan kendine ait elektronik ticaret ortamları üzerinden belirli bir dönemde yapılan sözleşme ve verilen siparişler için düzenlenmesi gereken nihai fatura veya fatura yerine geçen belge değerleri toplamını ifade etmektedir.
Ekonomik bütünlük: Bir kişinin, bir ticaret şirketinin doğrudan veya dolaylı olarak paylarının en az yüzde yirmi beşine ya da oy haklarının çoğunluğuna veya onu yönetebilecek kararları alabilecek payına sahip olmasını, şirket sözleşmesi uyarınca yönetim organında karar alabilecek çoğunluğu oluşturan sayıda üyeyi seçme hakkını haiz olmasını, kendi oy haklarının yanında bir sözleşmeye dayanarak tek başına veya diğer pay sahipleriyle birlikte oy haklarının çoğunluğunu oluşturmasını, bir ticaret şirketini sözleşmeye bağlı olarak hâkimiyeti altında bulundurmasını veya bu hâllere bağlı olarak bu kişiyle bağlantılı tüm ticaret şirketleri ve bu kişiye ait işletmeler arasındaki ilişkiyi ya da pay sahibi olup olmadıklarına bakılmaksızın birden fazla ticaret şirketinin aynı kişi veya kişiler tarafından yönetilmesini ifade etmektedir.

Hukuka Aykırılıktan Sorumluluk-Uyar Kaldır Sistemi

Kanun’un ‘’Aracı hizmet sağlayıcıların yükümlülükleri’’ başlıklı 9. maddesi ‘’Hukuka aykırı içerik’’ başlığı ile değiştirilmiş ve aşağıda yer alan düzenlemeler eklenmiştir.

Hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı hususların bulunması halinde diğer kanunlarda aksine bir hüküm bulunmadığı sürece aracı hizmet sağlayıcı sorumlu olmayacaktır.
Ancak, aracı hizmet sağlayıcı, hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içeriğin hukuka aykırı olduğunu öğrenmesi halinde bu içeriği gecikmeksizin yayımdan kaldırarak hukuka aykırılık içeren hususu ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bildirecektir.
Aracı hizmet sağlayıcı, hak sahibinin fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlaline dair bilgi ve belgeye dayanan şikâyeti üzerine hizmet sağlayıcının şikâyete konu ürününü yayımdan kaldırır. Hizmet sağlayıcının, şikâyetin aksini gösteren bilgi ve belgeye dayanan itirazını aracı hizmet sağlayıcıya sunması üzerine şikâyete konu ürünü yeniden yayımlar.

Haksız Ticari Uygulamalar

EK MADDE 1’e göre;

Aracı hizmet sağlayıcının, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan uygulamalarının haksız olduğu kabul edilir.

EK MADDE 1’de sayılan ve aşağıda yer alan durumlar her durumda haksız ticari uygulama olarak kabul edilmektedir;

Hizmet sağlayıcıya yapılması gereken ödemenin, en geç satış bedelinin aracı hizmet sağlayıcının tasarrufuna girdiği ve siparişin alıcıya ulaştığı tarihten itibaren beş iş günü içinde eksiksiz yapılmaması.
Aracı hizmet sağlayıcı tarafından satış fiyatında tek taraflı değişiklik yapılması dâhil olmak üzere, hizmet sağlayıcının kampanyalı mal veya hizmet satışına zorlanması.
Hizmet sağlayıcıyla olan ticari ilişkinin koşullarının aracılık sözleşmesiyle belirlenmemesi
Hizmet sağlayıcının aleyhine olacak şekilde aracılık sözleşmesi hükümlerinde geçmişe yönelik veya tek taraflı değişiklik yapılması ya da buna imkân sağlayan herhangi bir hükme aracılık sözleşmesinde yer verilmesi.
Verilen hizmetin türü ve hizmet bedelinin aracılık sözleşmesinde belirtilmediği halde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıdan bedel alınması.
Aracılık sözleşmesinde herhangi bir nesnel ölçüte yer verilmediği halde ya da kamu kurumlarına veya adli mercilere başvuruda bulunulduğu gerekçesiyle hizmet sağlayıcının sıralama ya da tavsiye sisteminde geriye düşürülmesi, hizmet sağlayıcıya sunulan hizmetin kısıtlanması, askıya alınması veya sonlandırılması.

6563 sayılı Kanun’un 12. maddesinin 1. fıkrasına (g) bendi olarak eklenen hüküm uyarınca elektronik ticarette haksız ticari uygulamada bulunan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıya, haksız uygulamada bulunulan her bir elektronik ticaret hizmet sağlayıcı için 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası öngörülmüştür.

6563 sayılı Kanun’un 12. maddesinin 1. fıkrasına (h) bendi olarak eklenen hüküm uyarınca satış fiyatında tek taraflı değişiklik yapılması dahil elektronik ticaret hizmet sağlayıcıyı kampanyalı mal veya hizmet satışına zorlayan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıya, her bir elektronik ticaret hizmet sağlayıcı için 500 bin lira idari para cezası verilmesi öngörülmüştür.

Tüm Pazar Yerlerine Getirilen Uygulamalar

6563 sayılı Kanun’a “Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının yükümlülükleri’’ başlıklı EK MADDE 2 eklenmiştir. Söz konusu madde uyarınca tüm pazar yerlerine aşağıdaki yükümlülükler getirilmiştir:

- Elektronik ticaret pazar yerinde ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları satışa sunulmaması veya bu malların satışına aracılık edilmemesi, farklı elektronik ticaret ortamında satışa sunulması halinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunulmaması ve ve tanıtımının yapılmaması (Toplam satış hasılatının yansından fazlasını elektronik ticaret dışındaki satışlardan elde eden kişilerin markasını taşıyan veya marka kullanım hakkını haiz olduğu mallar hakkında uygulanmaz.),
- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlemesi gereken belgelerdeki bilgilere, satışın yapıldığı elektronik ticaret pazar yerinde yer verilmesi,

ETBİS’e kayıtlı alan adlarının ana unsurunu oluşturan tescilli markalar kullanılarak çevrimiçi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunulmaması,
Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının tanıtıcı bilgilerinin doğrulanması.

Net İşlem Hacmi 10 Milyar TL olan Pazar Yerlerine Getirilen Yükümlülükler

EK MADDE 2’nin 2. fıkrası uyarınca bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, yukarıda belirtilen yükümlülüklere ilave olarak aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:

- Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve alıcıdan elde ettiği verileri, yalnızca aracılık hizmetlerinin sunulması amacıyla kullanır ve aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerleri veya diğer elektronik ticaret ortamlarında elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarla rekabet ederken kullanamaz.
- Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının satışları dolayısıyla elde ettiği verileri bedelsiz taşımasına ve bu veriler ile bunlardan elde ettiği işlenmiş verilere bedelsiz ve etkin şekilde erişim sağlamasına teknik imkân sunar. Bu hüküm 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Net işlem hacmine dahil edilen elektronik ticaret ortamları hariç olmak üzere, kendine ait elektronik ticaret ortamları arasında erişim imkânı sunamaz ve bu ortamlarda birbirinin tanıtımını yapamaz.

Borsada kayden izlenen paylar hariç olmak üzere, şirket ortaklarının yüzde beş ve katlarına ulaşan pay devir veya edinimlerini, bu oranlara ulaşılmasını sağlayan devrin veya edinimin pay defterine işlendiği tarihten itibaren bir ay içinde Bakanlığa bildirir.
Şirket kurması, kurulmuş şirketin paylarını devralması veya bu payları devretmesi hâlinde; kuruluşta kuruluşun ticaret siciline tescilinden, devirde ise devrin pay defterine işlendiği tarihten itibaren bir ay içinde bu işlemleri Bakanlığa bildirir.
Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafından sağlanan içerikle ilgili mevzuata aykırı hususların tespitine yönelik işlemleri ve bunun neticesinde tespit edilen aykırılıkları içeren raporu Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre Bakanlığa gönderir

Net İşlem Hacmi 30 Milyar TL ve İşlem Sayısı 100.000 Adedin Üzerinde olan Pazar Yerlerine Getirilen Yükümlülükler

EK MADDE 2’nin 4. fıkrası uyarınca bir takvim yılındaki net işlem hacmi otuz milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, yukarıda belirtilen yükümlülüklere ilave olarak aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:

Net işlem hacminin aynı takvim yılına ilişkin on iki aylık ortalama Tüketici Fiyat Endeksi değişim oranı uygulanmış tutarının otuz milyar Türk liralık kısmı için bu tutarın yüzde ikisine, otuz milyar Türk lirasının üzerindeki kısmı için ise bu tutarın binde üçüne kadar reklam harcamasını izleyen takvim yılında yapabilir. Buna göre hesaplanan tutar, net işlem hacmine dâhil edilen elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar ile bunların ekonomik bütünlüğü içinde bulunup elektronik ticaret pazar yerinde faaliyet gösteren elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların toplam reklam bütçesini oluşturur. Bu bütçe, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar arasında net işlem hacmine katkıları oranında paylaştırılır ve bir takvim yılının üçer aylık dönemlerinde en fazla dörtte biri oranında kullanılabilir. Bu hüküm 2022 takvim yılına ilişkin net işlem hacimlerine de uygulanmak üzere 1/1/2023 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Net işlem hacminin aynı takvim yılına ilişkin on iki aylık ortalama Tüketici Fiyat Endeksi değişim oranı uygulanmış tutarının otuz milyar Türk liralık kısmı için bu tutarın yüzde ikisine, otuz milyar Türk lirasının üzerindeki kısmı için ise bu tutarın binde üçüne kadar promosyon, ödül, puan, kupon, hediye çeki ve benzeri imkânları izleyen takvim yılında sunabilir. Buna göre hesaplanan tutar, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişiler tarafından elektronik ticaret pazar yerindeki alıcı ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılara yapılabilecek toplam indirim bütçesini oluşturur ve bir takvim yılının üçer aylık dönemlerinde en fazla dörtte biri oranında kullanılabilir. Alıcı ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcı adına katlanılan maliyetler ile bunlara sağlanan ekonomik menfaatler de bu kapsamda değerlendirilir. Bakanlık, bu bende göre hesaplanan tutarın mal ve hizmet sektör ve kategorileri itibarıyla kullanım üst sınırını belirlemeye yetkilidir. Bu hüküm 2022 takvim yılına ilişkin net işlem hacimlerine de uygulanmak üzere 1/1/2023 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari ilişkilerini, alternatif kanallardan aynı ya da farklı fiyattan mal veya hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlayamaz, herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlayamaz. Buna imkân sağlayan herhangi bir hükme aracılık sözleşmesinde yer veremez.

Net İşlem Hacmi 60 Milyar TL ve İşlem Sayısı 100.000 Adedin Üzerinde olan Pazar Yerlerine Getirilen Yükümlülükler

EK MADDE 2’nin 3. fıkrası uyarınca bir takvim yılındaki net işlem hacmi altmış milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, yukarıda belirtilen yükümlülüklere ilave olarak aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür: Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde;

Ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik para kuruluşlarınca ihraç edilen elektronik paraların kabulüne ilişkin faaliyette bulunulmasına imkân sağlayamaz.

Aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazar yerlerinde, kredi kartıyla yapılan kredili ödeme işlemleri ile diğer ödeme işlemleri hariç ekonomik bütünlük içinde bulunduğu bankaların ya da şirketlerin, kredi verme işlemleri dahil sundukları her türlü hizmetin gerçekleştirilmesine ilişkin faaliyette bulunmasına imkan sağlayamayacaktır. Ayrıca aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazar yerlerinde, ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik para kuruluşlarınca ihraç edilen elektronik paraların kabulüne ilişkin faaliyette bulunulmasına imkan sunmayacaktır.

Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerindeki satışlar, kendisinin elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olarak yaptığı satışları ile elektronik ticaret dışındaki satışları hariç olmak üzere eşya taşımacılığı, taşıma işleri organizatörlüğü ve posta hizmet sağlayıcılığı faaliyetlerinde bulunamaz.

Mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması hâlinde, aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayamaz. Bu hizmetlerin kendisi veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişiler tarafından farklı elektronik ortamlarda verilmesi hâlinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamaz ve birbirinin tanıtımını yapamaz.

Yukarıda belirtilen parasal eşikler EK MADDE 2’nin 10. fıkrası uyarınca ETBİS verileri kullanılarak her yıl hesaplanan elektronik ticaret hacminin yıllık değişim oranına göre artırılır. Artırımın yapıldığı tarihten önceki takvim yılına ilişkin net işlem hacmine uygulanacak bu eşikler ile elektronik ticaret hacminin yıllık değişim oranı en geç şubat ayı içinde Bakanlığın internet sitesinde ilan edilecektir. Bu hüküm 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

6563 sayılı Kanun’un 12. maddesinin 1. fıkrasına (o) bendi olarak eklenen hüküm uyarınca net işlem hacmine dahil edilen elektronik ticaret ortamları hariç olmak üzere, kendine ait elektronik ticaret ortamları arasında erişim imkânı sunan ve bu ortamlarda birbirinin tanıtımını yapan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıya 10 milyon lira idari para cezası verilmesi öngörülmüştür.

6563 sayılı Kanun’un 12. maddesinin 1. fıkrasına (ş) bendi olarak eklenen hüküm uyarınca mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması halinde ise, aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıya 20 milyon lira idari para cezası öngörülmüştür.

Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcıya Getirilen Yükümlülükler

6563 sayılı Kanunun 2 nci maddesine eklenen tanımına göre Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar, Elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcıyı ifade etmektedir.
EK MADDE 3’ün 1. fıkrasında yer alan düzenleme uyarınca elektronik ticaret hizmet sağlayıcı, olumlu irade beyanını yazılı şekilde ya da elektronik ortamda almadığı sürece, ekonomik bütünlük içinde bulunmadığı kişilerin ETBİS’e kayıtlı alan adının ana unsurunu oluşturan tescilli markasını kullanarak çevrimiçi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunamaz.

Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı Lisans Zorunluluğu

EK MADDE 4’ün 1. fıkrası uyarınca bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, faaliyetine devam edebilmek için Bakanlıktan lisans almak ve lisansını yenilemek zorundadır.
EK MADDE 4’ün 8. fıkrası uyarınca lisansın verilmesi ve yenilenmesi, lisans ücretinin ödenmesi ve elektronik ticaret hacminin yıllık değişim oranının belirlenmesi ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar çıkarılan yönetmelikle düzenlenecektir.

Lisans alma başvurusu, hadlerin aşıldığı tarihi izleyen takvim yılının; lisans yenileme başvurusu ise eşikler aşıldığı sürece her takvim yılının mart ayı içinde yapılır.
Ödenecek lisans bedeli, bir takvim yılında gerçekleşen işlem hacmine göre belirlenecektir.
- Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının bir takvim yılında gerçekleşen net işlem hacminin;
  
  a) On milyar Türk lirası ile yirmi milyar Türk lirası arasında olması hâlinde on milyar Türk lirasını aşan kısmının on binde üçü,
  
  b) Yirmi milyar Türk lirası ile otuz milyar Türk lirası arasında olması hâlinde (a) bendine göre hesaplanan tutara ilave olarak, yirmi milyar Türk lirasını aşan kısmının binde beşi,
  
  c) Otuz milyar Türk lirası ile kırk milyar Türk lirası arasında olması hâlinde (a) ve (b) bentlerine göre hesaplanan tutarlara ilave olarak, otuz milyar Türk lirasını aşan kısmının yüzde biri,
  
  ç) Kırk milyar Türk lirası ile elli milyar Türk lirası arasında olması hâlinde (a), (b) ve (c) bentlerine göre hesaplanan tutarlara ilave olarak, kırk milyar Türk lirasını aşan kısmının yüzde beşi,
  
  d) Elli milyar Türk lirası ile elli beş milyar Türk lirası arasında olması hâlinde (a), (b), (c) ve (ç) bentlerine göre hesaplanan tutarlara ilave olarak, elli milyar Türk lirasını aşan kısmının yüzde onu,
  
  e) Elli beş milyar Türk lirası ile altmış milyar Türk lirası arasında olması hâlinde (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerine göre hesaplanan tutarlara ilave olarak, elli beş milyar Türk lirasını aşan kısmının yüzde on beşi,
  
  f) Altmış milyar Türk lirası ile altmış beş milyar Türk lirası arasında olması hâlinde (a), (b), (c), (ç), (d) ve (e) bentlerine göre hesaplanan tutarlara ilave olarak, altmış milyar Türk lirasını aşan kısmının yüzde yirmisi,
  
  g) Altmış beş milyar Türk lirasının üzerinde olması hâlinde (a), (b), (c), (ç), (d), (e) ve (f) bentlerine göre hesaplanan tutarlara ilave olarak, altmış beş milyar Türk lirasını aşan kısmının yüzde yirmi beşi,
  
  oranında lisans ücreti ödenir.
EK MADDE 4’ün 6. fıkrası uyarınca parasal eşikler her yıl ETBİS verileri kullanılarak hesaplanan elektronik ticaret hacminin yıllık değişim oranına göre artırılır. Artırımın yapıldığı tarihten önceki takvim yılına ilişkin net işlem hacmine uygulanacak bu eşikler ile elektronik ticaret hacminin yıllık değişim oranı en geç şubat ayı içinde Bakanlığın internet sitesinde ilan edilecektir. Bu hüküm 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Lisans alma yükümlülüğü 1/1/2025 tarihinden itibaren yerine getirilir.
EK MADDE 3ün 2. fıkrası uyarınca bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret hizmet sağlayıcı, faaliyetine devam edebilmek için Bakanlıktan lisans almak ve lisansını yenilemek zorundadır.
Lisans alma yükümlülüğü 1/1/2025 tarihinden itibaren yerine getirilir.

İdari Para Cezaları

6563 sayılı Kanun’un 12. maddesine eklenen 4. fıkra uyarınca idari para cezalarının uygulanmasına rağmen Bakanlıkça verilen süre içinde aykırılığın sonlandırılmaması veya aynı aykırılığın ceza tebligatının yapıldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde tekrarı halinde bir önceki cezanın iki katı idari para cezası uygulanması öngörülmüştür.
6563 sayılı Kanun’un 12. maddesine eklenen 5. fıkra uyarınca idari para cezalarına ilişkin fiillerin, Bakanlığı yanıltmaya yönelik iş ve işlemlerle gerçekleştirilmesi halinde söz konusu cezalar 10 katı uygulanacaktır.
6563 sayılı Kanun’un 12. maddesine eklenen 6. fıkra uyarınca uygulanacak idari para cezalarının bir takvim yılına ilişkin toplam tutarı, net işlem hacmi 60 milyar liranın altında olan aracı hizmet sağlayıcı veya hizmet sağlayıcı için 500 milyon lirayı geçemeyeceği öngörülmüştür.

Yürürlük Tarihi

Yukarıda yürürlük tarihi belirtilmeyen bütün düzenlemeler 1/1/2023 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının yükümlülükleri arasında yer alan ‘’Aracılık hizmeti sunulan elektronik ticaret pazar yerlerinde kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları satışa sunma veya bu malların satışına aracılık etme’’ yasağına,
Banka veya elektronik para kuruluşu olarak yetkilendirilen işletmelerin ekonomik bütünlük içinde bulunduğu bir takvim yılındaki net işlem hacmi altmış milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların kendilerine getirilen yükümlülüklere ve ilave yükümlülüklere,
Eşya taşımacılığı faaliyetinde bulunan işletmeler, taşıma işleri organizatörü veya posta hizmet sağlayıcı olarak yetkilendirilen işletmelerin ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerindeki satışlar, kendisinin elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olarak yaptığı satışları ile elektronik ticaret dışındaki satışları hariç olmak üzere posta hizmet sağlayıcılığı faaliyetlerinde bulunma yasağına,

1/1/2024 tarihine kadar uyum sağlanacaklardır.

Lisans alma yükümlülüğü 1/1/2025 tarihinden itibaren yerine getirilir.

GEÇİCİ MADDE 2’nin 2. fıkrası uyarınca Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ve aynı tarihten itibaren altı ay içinde bu Kanuna uygun hale getirilmeyen aracılık sözleşmelerinin ilgili hükümleri geçersizdir.

GEÇİCİ MADDE 2’nin 3. fıkrası uyarınca Lisans alma yükümlülüğü 1/1/2025 tarihinden itibaren yerine getirilir.

Sonuç ve Özet

Yeni Tanımlar: 6563 sayılı Kanun’un 2 nci maddesine elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret ortamı, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS), net işlem hacmi, ekonomik bütünlük tanımları eklenmiştir.

Hukuka Aykırı içerikten Sorumluluk: Aracı hizmet sağlayıcıya, platform üzerinde sunulan hukuka aykırı içerikten sorumlu olmadığı düzenlenmiş, ancak öğrenmesi halinde içeriğin kaldırılması yükümlülüğü getirilmiştir.

Haksız Ticari Uygulamalar ile İlgili Pazar Yerlerine Getirilen Yükümlülükler: Pazar yerlerine, hizmet sağlayıcıya yapılması gereken ödemenin, en geç beş iş günü içinde eksiksiz yapılması, satıcıların kampanyalı mal veya hizmet satışına zorlanmaması, pazar yerleri ile satıcılar arasında aracılık sözleşmesi olması, bu sözleşmenin tek taraflı değiştirilememesi, aracılık sözleşmesinde olmayan bedeller alınması, aracılık sözleşmesinde herhangi bir nesnel ölçüte yer verilmediği halde ya da kamu kurumlarına veya adli mercilere başvuruda bulunulduğu gerekçesiyle hizmet sağlayıcının sıralama ya da tavsiye sisteminde geriye düşürülmesi, hizmet sağlayıcıya sunulan hizmetin kısıtlanması, askıya alınması veya sonlandırılması esasları getirilmiştir.

Tüm Pazar Yerlerine Getirilen Uygulamalar: Pazar yerlerine, kendi markası ile ürettiği private label ürünleri satamaması, tanıtamaması, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlemesi gereken belgelerdeki bilgilere, satışın yapıldığı elektronik ticaret pazar yerinde yer verilmesi, pazar yeri veya satıcının rızası olmaksızın tescilli markaları ile arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunulmaması, Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının tanıtıcı bilgilerinin doğrulanması zorunluluğu getirilmiştir.

Net İşlem Hacmi 10 Milyar TL olan Pazar Yerlerine Getirilen Yükümlülükler: Pazar yerlerinini, satıcıdan ve alıcıdan elde ettiği verileri, yalnızca aracılık hizmetlerinin sunulması amacıyla kullanması ve aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerleri veya diğer elektronik ticaret ortamlarında elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarla rekabet ederken kullanamaması, Satıcıların satışlardan elde ettiği verilere erişim sağlamasına, bunları bedelsiz taşımasına uygun imkanlar sunulması Net işlem hacmine dahil edilen elektronik ticaret ortamları hariç olmak üzere, kendine ait elektronik ticaret ortamları arasında erişim imkânı sunamaması ve bu ortamlarda birbirinin tanıtımını yapamaması zorunlulukları getirilmiştr.

Net İşlem Hacmi 30 Milyar TL ve İşlem Sayısı 100.000 adedin üzerinde olan Pazar Yerlerine Getirilen Yükümlülükler: Pazar yerlerine, Reklam harcamaları için Net işlem hacminin aynı takvim yılına ilişkin on iki aylık ortalama Tüketici Fiyat Endeksi değişim oranı üzerinden kısıtlama hesaplamaları, satıcının ticari ilişkilerini, alternatif kanallardan aynı ya da farklı fiyattan mal veya hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlayamaması, herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlayamaması, buna imkân sağlayan herhangi bir hükme aracılık sözleşmesinde yer verememesi zorunlulukları getirilmiştir.

- Net İşlem Hacmi 60 Milyar TL ve İşlem Sayısı 100.000 adedin üzerinde olan Pazar Yerlerine Getirilen Yükümlülükler: Ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik para kuruluşlarınca ihraç edilen elektronik paraların kabulüne ilişkin faaliyette bulunulmasına imkân sağlayamaması, aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazar yerlerinde, kredi kartıyla yapılan kredili ödeme işlemleri ile diğer ödeme işlemleri hariç ekonomik bütünlük içinde bulunduğu bankaların ya da şirketlerin, kredi verme işlemleri dahil sundukları her türlü hizmetin gerçekleştirilmesine ilişkin faaliyette bulunmasına imkan sağlayamaması, ayrıca aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazar yerlerinde, ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik para kuruluşlarınca ihraç edilen elektronik paraların kabulüne ilişkin faaliyette bulunulmasına imkan sunmaması, Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerindeki satışlar, kendisinin elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olarak yaptığı satışları ile elektronik ticaret dışındaki satışları hariç olmak üzere eşya taşımacılığı, taşıma işleri organizatörlüğü ve posta hizmet sağlayıcılığı faaliyetlerinde bulunmaması, Mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması hâlinde, aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayamaz. Bu hizmetlerin kendisi veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişiler tarafından farklı elektronik ortamlarda verilmesi hâlinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamaz ve birbirinin tanıtımını yapmaması yükümlülükleri gelmiştir.

Lisans Yükümlülüğü: Bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar, faaliyetine devam edebilmek için Bakanlıktan lisans almak ve lisansını yenilemek zorundadır. Lisans alma yükümlülüğü 1/1/2025 tarihinden itibaren yerine getirilir.

- Aracılık sözleşmelerinin uyumlu hale getirilmesi: Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ve aynı tarihten itibaren altı ay içinde bu Kanuna uygun hale getirilmeyen aracılık sözleşmelerinin ilgili hükümleri geçersizdir.

Yürürlük ve son tarihler

- 01.01.2023 yürürlük
- 01..06.2023 aracılık sözleşmelerinin kanuna uyumlu hale getirilmesi
- 01.01.2024 belirlenen hükümlere uyum süreci
- 01.01.2025 lisans zorunluluğunun başlaması

Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Değişiklikleri Bilgi Notu