Avukat Özgür Eralp
Haziran 2009-Ankara
www.ozgureralp.av.tr
Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu’na ödenmesi gereken ’Kurum Masraflarına Katkı Payının’’ile ilgili Hukuki Sorunlar
Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu eski ismiyle (Telekomünikasyon Kurumu) 27 Ocak 2000 tarih ve 4502 sayılı Kanunla 2813 sayılı Telsiz Kanununda yapılan değişiklikle kurulmuş, 05.11.2008 tarih ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 67 inci maddesi hükmüyle Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu olarak yapılanmış, 2813 sayılı Kanunun 5 nci maddesinin (b) bendinde nelerin davacı kurumun gelirleri arasında sayılmakta, eski tarihli 2813 sayılı Telsiz Kanunu 4. Maddesinde ‘’ her türlü telsiz sisteminin kurulmasına ve işletilmesine müsaade edilmesi ile kontrolü Devletin yetki ve sorumluluğu altında olduğu, aynı kanunun 7. Maddesinde davacı Kurumun görevleri belirtildiği,26.08.2004 tarih ve 25565 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve hala yürürlükte bulunan Telekomünikasyon Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği’nin ‘’Mali Hususlar’’ başlıklı 35 inci maddesinde ‘’Kurum Masraflarına Katkı Payının’’ düzenlendiği, tüm bu maddelerde belirtilenlere göre; davalı işletmeci her yıl net satışlarının on binde otuz beş (%0,35)’i tutarında Kurum Masraflarına Katkı Payı ödemekle yükümlü olup, süresi içerisinde ödenmeyen Kurum Masraflarına Katkı Payına da 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranı kadar aylık gecikme faizi oranı uygulanması gerekmektedir.
Konuya ilişkin mevzuat aşağıdaki gibidir;
- BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMUNUN KURULUŞUNA İLİŞKİN KANUN
Kanun Numarası : 2813 Kabul Tarihi : 5/4/1983
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 7/4/1983 Sayı : 18011
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 22 Sayfa : 261
(Değişik onbeşinci fıkra: 5/11/2008-5809/67 md.) Kurumun gelirleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Elektronik Haberleşme Kanununun 11 inci maddesine göre Kurumun her türlü idarî giderlerinden kaynaklanan masraflarına katkı amacıyla işletmecilerin bir önceki yıl net satışlarının binde beşini geçmemek üzere, işletmecilerden alınacak idarî ücretler.
b) Elektronik Haberleşme Kanununun 46 ncı maddesine göre alınacak ücretler.
- ELEKTRONİK HABERLEŞME KANUNU
Kanun Numarası : 5809 Kabul Tarihi : 5/11/2008
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 10/11/2008 Sayı : 27050 (Mük.)
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 48 Sayfa:
Telsiz ücretleri
MADDE 46 – (1) Bu Kanun uyarınca telsiz cihaz ve sistemleri için alınacak telsiz ruhsatname ve yıllık kullanım ücretleri, teknik muayene ve benzeri hizmetler karşılığında alınacak ücretler bu Kanuna ekli ücret tarifesinde gösterilmiş olup, söz konusu ücretler Kuruma gelir kaydedilir. Kurumun önerisi ve Bakanlığın teklifi üzerine, bu Kanuna ekli ücret tarifesine hizmet kalemleri ilave etmeye veya çıkarmaya ve eklenen hizmet kalemlerine ilişkin ücretleri belirlemeye, Bakanlar Kurulu yetkilidir. Ücret tarifesinde belirtilen ücretleri gerektiğinde her bir ücret kalemini yüzde ellisine kadar azaltmaya veya her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Maliye Bakanlığınca belirlenecek yeniden değerleme oranını geçmemek kaydıyla artırmaya, Kurum yetkilidir.
(2) Ancak, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumlar, köy tüzel kişilikleri, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü, Kızılay, belediyeler ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kullanılan ve Dışişleri Bakanlığınca belirlenen yabancı devletlerin temsilciliklerine ait yetkilendirme kapsamı dışında olan her türlü telsiz cihaz ve sistemleri telsiz ruhsatnamesi ve yıllık kullanım ücretinden muaftır.
(3) Kurumdan yetki almak suretiyle elektronik haberleşme hizmeti yürüten işletmeciler, kendi sistemlerine dahil her türlü abonenin bu Kanun uyarınca Kuruma ödemek zorunda olduğu telsiz ruhsatname ve yıllık kullanma ücretlerini, abonelerinden Kurum adına tahsil ederek, Kurum tarafından belirlenecek usuller çerçevesinde, Kurum hesaplarına devretmekle yükümlüdürler.
TELEKOMÜNİKASYON HİZMET VE ALTYAPILARINA İLİŞKİN YETKİLENDİRME YÖNETMELİĞİ(MÜLGA)
Telekomünikasyon Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği
Telekomünikasyon Kurumundan
Resmi Gazete Tarihi: 26/08/2004 Resmi Gazete Sayısı: 25565
**28/05/2009 tarih ve 27241 Sayılı R.G. de yayımlanan “Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği”nin 29. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.**
- ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNE İLİŞKİN YETKİLENDİRME YÖNETMELİĞİ
28 Mayıs 2009 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 27241
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan:
ğ)) Telsiz ücretleri: İşletmeci, kendi sistemine dâhil her türlü abonenin Kanun uyarınca Kuruma ödemek zorunda olduğu telsiz ücretlerini abonelerinden Kurum adına tahsil ederek, Kurum tarafından belirlenecek usuller çerçevesinde, Kurumun hesaplarına aktarmakla yükümlüdür. Ayrıca İşletmeci, elektronik haberleşme hizmet, şebeke veya altyapısı için kurduğu telsiz cihaz ve sistemleri ile ilgili ücretleri Kuruma öder.
- Bilgi Teknolojileri Ve İletişim Kurumu Gelirlerinin Tarh, Tebligat, Tahakkuk, Tahsilât Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Bilgi Teknolojileri Ve İletişim Kurumundan:
Resmi Gazete Tarihi : 07/08/2009 Resmi Gazete Sayısı : 27312
Kurum masraflarına katkı payı
Geçici Madde 2 – (1) Kanunun Geçici 2 nci maddesi çerçevesinde, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce Kurumla imzalanmış olan görev ve imtiyaz sözleşmelerinin süre bitimi, fesih, iptal veya herhangi bir nedenle sona ermelerine kadar mevcut hükümleri uyarınca geçerliliklerini devam ettirirler.
(2) Kurum Masraflarına Katkı Payı (KMKP): Görev veya imtiyaz sözleşmesi yoluyla yetkilendirilen işletmecilerin her yıl, sözleşmelerinde belirtilen ilgili matrah üzerinden, sözleşmelerinde belirtilen ilgili oranda ve tarihte ödemekle yükümlü oldukları ücreti, ifade eder.
(3) Kurumla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamış olan işletmeciden, her yıl görev veya imtiyaz sözleşmesinde belirlenen ilgili matrah üzerinden ve söz konusu sözleşmede belirtilen oranda ve tarihte Kurum masraflarına katkı payı tahsil edilir.
(4) Kurum masraflarına katkı payının ilgili mevzuatında belirtilen süre içerisinde Kurumun ilgili banka hesabına doğrudan ödenmesi zorunludur.
(5) Kurum masraflarına katkı payının işletmeciler tarafından ödenmemesi halinde Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirlenen usule göre hesaplanacak gecikme zammı oranı kadar faiz uygulanır.
(6) Kurum masraflarına katkı payının süresinde ödenmemesi halinde, Kurumun bildirimi üzerine Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca ilgili vergi dairesi tarafından tahsil edilerek Kuruma gelir kaydedilir.
(7) Tahsili tarh ve tahakkuka bağlı olmayan Kurum masraflarına katkı payı, ilgili banka hesaplarına yatırılarak, ücretin yatırıldığına ilişkin kanıtlayıcı belgeler ilgili mevzuatta belirtilen süreler içerisinde Kuruma ibraz edilir.
Kurum Masraflarına Katkı Payı (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu)
26.08.2004 tarihli ve 25565 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 17.04.2007 tarihinde değişiklik yapılan “Telekomünikasyon Hizmet ve Altyapılarına İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliğinin “Mali Hususlar” başlıklı 35’inci maddesinin “Kurum Masraflarına Katkı Payı” başlıklı (b) bendinde “…1. Tip TR ve/veya 2. Tip TR sahibi işletmeci, her yıl net satışlarının on binde otuz beşi tutarında Kurum masraflarına katkı payı öder. Kurul bu oranı değiştirmeye yetkilidir. Katkı payı, altı yüz elli sekiz Yeni Türk Lirası on bir Yeni Kuruş (658,11 YTL) alt sınırından daha az olamaz ve söz konusu alt sınır her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranı kadar artar. Katkı payı, aksi Kurul tarafından belirlenmedikçe, yetkilendirmenin yapıldığı yılı takip eden her yılın Nisan ayı son iş günü mesai saati bitimine kadar Kuruma ödenir.Tüm yetkilendirmeleri iptal edilen 1. Tip TR ve/veya 2. Tip TR sahibi işletmeci, iptal edilen yetkilendirme konusuyla ilgili olarak iptal tarihinden itibaren 1 ay içerisinde yukarıda belirtilen matrah, oran ve alt sınır esas alınmak suretiyle Kurum masraflarına katkı payı öder…
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun 2nci maddesinin (f) bendi hükümleri saklı kalmak üzere, işletmecinin süresi içinde ödemediği Kurum masraflarına katkı payı için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranı kadar aylık gecikme faizi oranı uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
Miktarın tespiti için işletmecinin bağlı bulunduğu Vergi Dairesi Müdürlüğü’nden işletmecinin o yılına ait net satış hasılatı tespit edilmelidir. Ancak ilgili mevzuat gereği kurum masraflarına katkı payı olacak miktar için asgari düzeyden aşağıda olamaz. Örneğin 2008 yılı için bu miktar 790,14 TL’den daha düşük olamamaktadır.
07/08/2009 tarihli 27312 sayılı Resmi gazetede yayınlanan Bilgi Teknolojileri Ve İletişim Kurumu Gelirlerinin Tarh, Tebligat, Tahakkuk, Tahsilât Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin Geçici 2.Maddesinin 6.bendine göre Kurum masraflarına katkı payının süresinde ödenmemesi halinde, Kurumun bildirimi üzerine Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca ilgili vergi dairesi tarafından tahsil edilerek Kuruma gelir kaydedilir. Bu alacağın kurum tarafından mı yoksa ilgili vergi dairesi tarafından mı tahsil edileceği hususu ise uygulamada tartışmalı olup bu tip katkı payları Bilgi Teknolojileri Ve İletişim Kurumu tarafından talep edilmektedir.
Oysa kanaatimizce bu talebin Bilgi Teknolojileri Ve İletişim Kurumu Gelirlerinin Tarh, Tebligat, Tahakkuk, Tahsilât Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin Geçici 2.Maddesinin 6.bendine göre ilgili vergi dairesi tarafından yapılması gerekmektedir.