Çağrı merkezleri hangi iş koluna girer?
T.C.YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ E. 2012/18727 K. 2012/26716 T. 5.7.2012 tarihli kararının ilgili bölümü aşağıdaki gibidir:
Uyuşmazlık, 2821 sayılı Sendikalar Kanunun 4 ve 60. maddeleri uyarınca işkolu tespitine itiraza ilişkindir.
Bakanlık 08/04/2009 gün ve 2009/14 sayılı İşkolu Tespit Kararı’nda A… A.Ş.’de yapılan incelemede; şirketin Etiler-Beşiktaş/İSTANBUL adresinde bulunan merkez işyerinin dışında, A… Alsancak Sok. Ulus/ANKARA ve K… Sok. No: … Bostancı/Kadıköy-İSTANBUL adreslerinde faaliyet gösteren işyerlerinin bulunduğu, sermayesinin % 99,960’ının Türk Telekom A.Ş.’ye ait şirkete Telekomünikasyon Kurumu tarafından TR-02-RH-… belge numarası ile 20/08/2007 tarihinde verilen Telekomünikasyon Ruhsatında, hizmet türünün rehberlik hizmeti işletmeciliği olduğu, söz konusu şirket İle RTÜK-Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, TTNet A.Ş., Türk Hava Yolları A.Ş., Türk Telekom A.Ş., SEBİT Eğitim ve Bilgi Teknolojileri A.Ş., Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş. (e-devlet ile ilgili bilgilendirme) ve İstanbul Deniz Otobüsü İşletmeciliği A.Ş. gibi farklı kurumlarla yapılan sözleşmeler gereği danışmanlık, rehberlik ve çağrı merkezi işlerinin belirli bir ücret karşılığında verildiği, bu nedenle şirkete ait işyerlerinde yapılan işlerin niteliği itibariyle İşkolları Tüzüğü’nün 17 sıra numaralı “Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar” işkolunda yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu uyuşmazlıkta A… Alsancak Sok. Ulus/ANKARA adresindeki işyeri yönünden işkolu tespit kararının iptali istenmektedir.
İşkolları Tüzüğü’nde 17 sıra numaralı “ Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar” işkoluna giren işler “Her türlü mali kuruluşlar, ticaret borsaları, ticaret ve sanayi odaları, birlikleri, kooperatifler, kredi esham ve tahvil borsaları, her türlü büro ve benzeri kuruluşlar ile dernekler, noterler, işçi ve işveren kuruluşları, her türlü sınai, tarımsal, kimyasal ve hayvansal maddelerin ve ürünlerin alımı ve satımı, eğitim kurumları, sahne, perde ve benzeri gösteri sanatları, müzik, resim, heykel, dekorasyon, edebiyat ve benzeri güzel sanatlarla ilgili işler.” şeklinde tanımlanmıştır.
23 sıra numaralı “Haberleşme” işkoluna giren işler ise “ Haberleşme, posta, telefon, telgraf, telsiz, radyo, televizyon işleri ve hizmetleri ve bu hizmetler için kamu idaresince kurulan her türlü yapım, bakım ve onarım işleri.” şeklinde tanımlanmıştır.
Dairemizin 26.04.2011 gün ve 2011/15435 E, 2011/12313 K sayılı ilamında da belirtildiği üzere “… İşkolu tespit davalarında her işverenin işyerinin bağımsız işyeri olarak kabul edilip o işyerinde yapılan işlerin niteliği itibarıyla işkolu tespiti gerekir. Alt işverenin işkolu tespiti asıl işverenin yaptığı işe göre belirlenmez. Alt işverenin işkolu tespiti asıl işverenden ayrı olarak yapılmalıdır. Alt işverene ait işyerinde yapılan işlerin, asıl işverene ait işyerinde yapılan işlere yardımcı işolarak değerlendirilmesi de doğru olmaz. 2821 sayılı Kanunu’nun 60/2 maddesinde öngörülen ve bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin dahil olduğu işkolundan sayılır kuralı, bir işyeri sınırları ve organizasyonu içerisinde yürütülen işler için önem taşır. Yoksa birbirinden ayrı işyerlerinde farklı işkoluna giren işler yapılıyorsa asıl iş yardımcı iş kavramı geçerli olmaz. İşkolu tespitinde işletme bünyesindeki işyerleri de ayrı ayrı dikkate alınır. Çünkü İşkolu tespitinde birim olarak “işyeri “ esas alınır . İşyeri organizasyonu içerisinde asıl işin gerçekleşmesini sağlayan diğer işler ise yardımcı işlerdir. İşletme iş kolu tespiti için de asıl iş ve yardımcı iş kavramına yer verilemez…”
O halde, işkolu tespitinde birim olarak işyeri dikkate alınarak ve müstakilen işyerinde yapılan işe göre belirlenecek olması, somut olayda haberleşme işkolu kapsamında sayılan “ …haberleşme, posta, telefon, telgraf, telsiz, radyo, televizyon işleri ve hizmetleri ve bu hizmetler için kamu idaresince kurulan her türlü yapım, bakım ve onarım…” işlerinin, işyerinde yapıldığının tespit edilememesi, Türk Telekom AŞ. ile A…AŞ. arasında imzalanan Çağrı Merkezi İşletim Şözleşmesi’ne göre, danışmanlık, rehberlik ve çağrı merkezi işinin yapılıyor olması, çağrı merkezi hizmetinin telekomünikasyon hizmeti dışında kalan ve bu sektöre özgü olmayan bir hizmet türü olması gibi hususlar dikkate alındığında, mahkeme kararının bozularak, Şirkete ait belirtilen işyerinde yapılan işlerinİşkolları Tüzüğünün 17 sıra numaralı “ Ticaret Büro Eğitim Güzel Sanatlar” işkoluna girdiğinin tespiti ile davanın reddine karar vermek gerekmiştir.