CEVAP 162 :
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun Tarifelerin Düzenlenmesi başlıklı 13.maddesine göre Tarife; abonman ücreti, sabit ücret, konuşma ücreti, hat kirası ve benzeri değişik ücret kalemlerinden birisi veya birkaçı olarak tespit edilebilir. Her türlü elektronik haberleşme hizmetinin sunulması karşılığında uygulanacak tarifelerin uygulanması ile tarifelerin Kuruma sunulması, kamuoyuna duyurulması ve yayımlanması hususlarına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun Tarifelerin Düzenlenmesine ilişkin ilkeler başlıklı 14.maddesine göre Kurum, her türlü elektronik haberleşme hizmetinin sunulması karşılığında uygulanacak tarifelere ilişkin düzenlemeleri yaparken, Tarifelerin, sunulan elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin maliyetleri mümkün olduğunca yansıtması, Tüketici menfaatinin gözetilmesi, Tüketicilerin tarifelere ilişkin hususları bilmesinin sağlar.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun Hizmet kalitesi başlıklı 52.maddesinin 4.fıkrasına göre İşletmeciler, her hal ve şartta doğru faturalama yapma ve fatura içeriği ile ilgili ihtilaf durumunda ispat yükümlülüğündedirler.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun Hizmet kalitesi başlıklı 52.maddesinin 5.fıkrasına göre; Kurum faturaların gönderimi, faturalarda bulunması gereken hususlar, ayrıntılı faturaların düzenlenmesi ile abone tarafından faturaların ödenmemesi halinde hizmetin kesilmesinde uygulanacak işlemleri ve bu maddeye ilişkin usul ve esasları belirler.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun Kurumun yetkisi ve idarî yaptırımlar başlıklı 60.maddesine göre; Kurum; mevzuata, kullanım hakkı ve diğer yetkilendirme şartlarına uyulmasını izleme ve denetlemeye, aykırılık halinde işletmecilere bir önceki takvim yılındaki net satışlarının yüzde üçüne kadar idarî para cezası uygulamaya, millî güvenlik, kamu düzeni veya kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesi ve kanunlarla getirilen hükümlerin uygulanması amaçlarıyla gerekli tedbirleri almaya, gerektiğinde tesisleri tazminat karşılığında devralmaya, belirlediği süre içerisinde yetkilendirme ücretinin ödenmemesi ya da ağır kusur halinde verdiği yetkilendirmeyi iptal etmeye yetkilidir.
12.11.2009 tarihli 27404 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Tarife Yönetmeliği’nin 14.maddesine göre Tarifeler, işletmeciler tarafından kamuoyuna duyurulduktan sonra yürürlüğe girer. Kurum gerektiğinde tarife yürürlüğe girmeden önce söz konusu tarifenin kamuoyuna duyurulmasına ilişkin süreyi belirleyebilir. İşletmeciler, tarifelerinin kamuoyuna duyurulması veya uygulanması aşamasında Kurumu önceden bilgilendirmek şartıyla tarifenin adında değişiklik yapabilir Tarifeler, ilgili hizmetin özellikleri ve tarifelere ilişkin hükümler ile birlikte son kullanıcıların ve tüketicilerin kolay anlayabileceği şekilde ilan edilir. Kurum, bu Yönetmelik kapsamında değerlendirmeye tabi tutulan tarifelerin ilan edilme şeklini belirleyebilir. İşletmeciler, yapacakları kamuoyu duyurularında tarifeleriyle ilgili bilgileri açık ve anlaşılabilir bir şekilde sunmakla yükümlüdür. Son kullanıcıları ve tüketicileri aldatıcı, yanıltıcı veya tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar edici kamuoyu duyurusu yapılamaz.
12.11.2009 tarihli 27404 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Tarife Yönetmeliği’nin Tarifelerin izlenmesi ve incelenmesi başlıklı 15.maddesine göre Kurum, her türlü tarifeyi ve bu tarifelerin kapsam, süre ve koşullarını tüketici hakları ve rekabetin korunması açısından izlemeye ve re’sen veya şikâyet üzerine incelemeye yetkilidir. Bu kapsamda işletmeciler, Kurum tarafından istenilen tüm bilgi ve belgeleri sağlamakla yükümlüdürler.
28.07.2010 tarihli 27655 sayılı Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin Tüketici Hakları başlıklı 5.maddesinin e bendine göre Abonelerin ayrıntılı fatura talep edebilme hakkı vardır.
28.07.2010 tarihli 27655 sayılı Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin Fatura düzenleme ve gönderme yükümlülüğü başlıklı 20.maddesinin 3.fıkrasına göre İşletmeciler, abonenin talebi üzerine ücretli veya ücretsiz ayrıntılı fatura sağlamakla yükümlüdür.
28.07.2010 tarihli 27655 sayılı Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin Fatura düzenleme ve gönderme yükümlülüğü başlıklı 20.maddesinin 4.fıkrasına göre İşletmeciler güvenliği sağlamak kaydıyla Kurum tarafından ayrıca belirlenmediği sürece, abonelerin asgari üç aylık kullanım detayı/ayrıntılı fatura bilgilerine internet üzerinden ücretsiz olarak erişebilmelerini temin eder ve talep edilmesi halinde bu bilgileri abonelere posta yolu ile gönderir.
28.07.2010 tarihli 27655 sayılı Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin Faturalarda bulunması zorunlu hususlar başlıklı 21.maddesine göre Abonelere gönderilecek faturalarda mali mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydı ile asgari aşağıdaki bilgiler yer almalıdır:
a) Faturanın ait olduğu dönem ve kesim tarihi,
b) Uygulanan tarifenin adı, tarife içindeki ücretler, dönem içerisindeki değişiklikler,
c) Son ödeme tarihi,
ç) Son ödeme tarihinde ödemenin yapılmaması halinde uygulanacak gecikme faizi oranı,
d) Bir önceki dönemde geç ödenen faturaya uygulanmış gecikme faizi oranı ve tutarı,
e) Sabit ücret ve/veya diğer aylık ücretler,
f) Bağlantı ücreti gibi bir kez alınan ücretler,
g) Vergi türleri ve diğer yasal kesintiler,
ğ) Vergi türlerini de içeren toplam fatura ücreti,
h) Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde ücretlendirme periyodu,
ı) Mobil telefon aboneliklerinde şebeke içi, şebeke dışı, uluslararası gibi ve sabit telefon aboneliklerinde şehiriçi, şehirlerarası, uluslararası gibi yararlanılan her bir hizmetin toplam ücreti,
i) Bir sonraki fatura kesim ve son ödeme tarihi.
(2) Ayrıntılı faturalarda ise, yukarıdaki hususlarla birlikte asgari aşağıdaki bilgiler yer almalıdır:
a) Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde aranan her numara ve numaranın ait olduğu işletmeci adı, işletmeci adı bilinmiyorsa “diğer operatör” ifadesi,
b) Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde aramanın yapıldığı tarih ve saat, her bir arama için arama süresi ve arama ücreti,
c) Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde arama yöntemi (sesli, görüntülü, v.b.),
ç) Mobil ve sabit telefon aboneliklerinde toplam arama sayısı ve toplam konuşma süresi,
d) Veri iletim yöntemi, veri aktarımının boyutu, süresi ve ücreti.
28.07.2010 tarihli 27655 sayılı Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin İdari para cezaları ve diğer yaptırımlar başlıklı 23.maddesine göre İşletmecilerin bu Yönetmelik ile belirlenen yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde 5/9/2004 tarihli ve 25574 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Telekomünikasyon Kurumu Tarafından İşletmecilere Uygulanacak İdari Para Cezaları ile Diğer Müeyyide ve Tedbirler Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Konuya ilişkin BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURULU’nun Karar Tarihi: 09.10.2012 Karar No : 2012/DK-14/504 Gündem Konusu : Kullanım Miktarı Sınırlı Hizmetler konulu kararı aşağıdaki gibidir;
KARAR :Tüketici Hakları Dairesi Başkanlığının hazırladığı takrir ve ekleri incelenmiştir.
Kullanım miktarı sınırlı hizmetlerden yararlanan abonelerin uygun yöntemler ile
zamanında bilgilendirilmesinin tüketici menfaatlerinin sağlanması açısından arz ettiği önem dikkate alınarak,
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 6’ncı maddesi (c) bendi, 48, 49 ve 59 uncu maddeleri ile Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliğinin ilgili hükümleri başta olmak üzere, diğer mevzuat hükümleri kapsamında;
1- 29/09/2010 tarihli ve 2010/DK-10/564 sayılı Kurul Kararında yer alan;
“ISS’ler tarafından;
o Asgari internet sayfaları üzerinden kota sorgulamasına imkan tanınması ve kota sınırına ulaşıldığında çağrı merkezi, elektronik ileti veya aboneye daha kolay ulaşılabilecek yöntemle bilgilendirmenin yapılması,
o Güncellik bilgisi sağlanmak koşulu ile kotanın %80’ine ve %100’üne ulaşıldığında kısa mesaj veya internet ekranına gönderilecek bilgilendirme mesajı kanalı ile abone bilgilendirmesinin sağlanması yönünde gerekli çalışmaların 6 ay içinde yapılması, yapılan bilgilendirmede kota sorgulamasının internet üzerinden yapılabileceği hususunun aboneye hatırlatılması” hükmü ile,
11/01/2012 tarihli ve 2012/DK-14/13 sayılı Kurul Kararında yer alan,
“3-TTNET A.Ş. ve/veya diğer internet servis sağlayıcıları tarafından kullanılabilecek
“Akıllı çubuk” veya benzeri bir uygulama ile 2010/DK-10/564 sayılı Kurul Kararı gereğinin karşılanabilmesi için,
o Abonelere 3 ay içerisinde uygulamanın indirilmesine ilişkin teklif sunulması, irade beyanı mahiyetindeki cevapların kayıt altına alınması
o Uygulamaya ilişkin teklif sunulmayan abonelere %80-%100 bilgilendirmelerinin
kısa mesaj yolu ile yapılması” hükümlerinin kaldırılması ve söz konusu hükümler yerine gelmek üzere,
“İnternet Servis Sağlayıcıları tarafından kullanım sınırlı hizmetlere münhasır olmak
üzere teknolojik gelişmeler göz önünde bulundurularak kullanım miktarına ilişkin anlık tüketici bilgilendirmesinin sağlanması koşulu hariç olmak üzere;
o Asgari internet sayfaları üzerinden kota sorgulamasına imkan tanınması ve kullanım miktarı sınırlı hizmetlerde kullanım sınırının %80’ine ve %100’üne
ulaşılması halinde abonelere yapılacak ücretsiz bilgilendirmelerin;
• GSM numara bilgisi bulunan abonelere kısa mesaj ile,
• GSM numara bilgisi bulunmayıp elektronik posta bilgisi bulunan
abonelere elektronik posta ile,
• GSM numara veya elektronik posta bilgisi bulunmayan abonelere “Akıllı
Çubuk” uygulaması veya Kurum tarafından uygun görülecek diğer
alternatif yöntemler ile yapılması,” hükmünün getirilmesi,
2- Mobil telefon işletmecileri tarafından 29/09/2010 tarihli ve 2010/DK-10/564 sayılı Kurul Kararı hükümlerinin, uluslararası mobil veri dolaşımı kapsamında olan kullanım miktarı sınırlı hizmetler için 01.07.2013 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanılması için gerekli hazırlıkların yapılması, hususlarına karar verilmiştir.
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURULU Karar Tarihi : 07.05.2012 Karar No : 2012/DK-14/196 Gündem Konusu : Fatura Üst Sınırı Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar Taslağı konulu kararı gereğince Abonelerin, yüksek faturalarla karşılaşmalarının önlenmesi ve fatura tutarlarının kontrol edilebilmesi imkânının sağlanması amacıyla, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 4 ve 6’ncı maddeleri ile Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin 5 ve 12’nci maddeleri başta olmak üzere ilgili diğer mevzuat hükümleri kapsamında, “Fatura Üst Sınırı Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar” taslağının onaylanarak yürürlüğe koyulması hususuna karar verilmiştir.
“Fatura Üst Sınırı Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar” düzenlemesinin Hizmetin sunumu başlıklı 6.maddesi aşağıdaki gibidir.
MADDE 6 – (1) Abone tarafından belirlenen fatura üst sınırına ulaşılması durumunda işletmeciler abonelerini kısa mesaj ile bilgilendirir. Kısa mesaj ile bilgilendirmenin yapılamadığı durumlarda diğer yöntemler kullanılabilir.
(2) Yapılan bilgilendirme, güncellik bilgisini ve ulaşılan fatura üst sınır değerini içerir.
(3) Fatura üst sınırına ulaşılması halinde, hizmet sunumuna devam edilmesi esastır. Fatura üst sınırına ulaşılmasına rağmen hizmet kullanımına devam edilmesi halinde ücretli kullanımlar faturaya yansıtılır. Abonenin eksik bilgilendirilmesi veya bilgilendirilmemesi hallerinde işletmecinin sorumluluğu esastır.
(4) Fatura üst sınırına ulaşılıp ulaşılmadığının tespitinde, faturaya yansıtılan tüm ücret kalemlerinin toplamı göz önünde bulundurulur. Toplam fatura bedeli üzerinden veya kullanıma bağlı olarak yapılan indirimler, ayrıntılı fatura ücretleri ve uluslararası dolaşım hizmetleri, bu Usul ve Esasların 7 nci maddesi hükmü saklı kalmak kaydı ile, fatura üst sınırının hesaplanmasında dikkate alınmayabilir.
(5) Fatura üst sınırı uygulamasından yararlanan abonelere, fatura tutarlarının ücretsiz olarak sorgulanması imkânı sağlanır.
(6) Bu madde hükmünün uygulanmasında, abonelere yapılacak bilgilendirmeler teknik olanaklar dâhilinde gerekli iyileştirmeler yapılarak en güncel şekilde ve ücretsiz olarak gerçekleştirilir.
(7) Abonelere yapılacak bilgilendirmelerin güncelliğinin yeterli olmaması durumunda Kurum işletmecilere gerçek zamanlı ücretlendirmeye geçişin sağlanması konusunda yükümlülükler getirebilir.
5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 52′ nci maddesinin beşinci fıkrasına ve 28/07/2010 tarihli ve 27655 sayılı Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin 21’inci maddesine dayanılarak ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNDE FATURA USUL VE ESASLARI TASLAĞI hazırlanmıştır.
