UYAP (ULUSAL YARGI AĞI PROJESİ)
AVUKAT PORTALI
T.C.ADALET BAKANLIĞI UYAP AVUKAT BİLGİ SİSTEMİ
uyap
Bu çalışma özellikle avukatlara yönelik olarak hazırlanmış olup aslında bir devrim niteliğindeki UYAP Avukat portalını tanıtmayı ve kullanımını göstermeyi hedeflemektedir.
Bu çalışma sırasında UYAP Avukat portalındaki bilgilerden yararlanmış ve alınan ekran görüntüleri tamamen internet ortamında, gerçek dava ve icra dosyalarımın (test amaçlı olmayan-derdest) incelenmesi suretiyle elde edilmiştir.
Dosya gönderme ve dava açma modülleri ile ilgili Adalet Bakanlığı-Havelsan ve Ankara Barosu arasındaki ortaklaşa çalışmalar devam etmekte olup sonuçlanma aşamasındadır. Çok kısa bir süre içerisinde Türkiye’deki ilk online dava-icra takibi açılabilecek ve harcı internet üzerinde yatırılabilecektir. İkinci bir devrim niteliğinde olacak dosya gönderme ve dava açma modüllerinin de açılmasından sonra konuya ilişkin sunumlarımı da sizlerle paylaşmayı hedefliyorum.
UYAP AVUKAT PORTALI SAYESİNDE
- Avukatlar duruşma günlerini internet üzerinden görebilecekler, haftalık ve aylık olarak duruşma listelerini bilgisayarlarına aktarabilecek daha sonra çeşitli programlar aracılığıyla bu verileri kişisel takvim programlarına veya cep telefonlarına senkronize edebileceklerdir. Programlanması durumunda cep telefonlarına uyarı mesajları gelebilecektir.
- Avukatlar Türkiye’nin hangi bölgesinde olursa olsun oraya gitmeden dosya içerisindeki bilgilerini inceleyebilecekler bir suretlerini alabileceklerdir. Dosyaya kimliklerini bırakıp belgenin fotokopisini çektirip yerine getirme işlemleri tarihe karışacaktır.
- Avukatların en çok zamanlarını alan ara kararlarını yerine getirme bu sistem sayesinde bürolardan adliyeye gidilmeden anında yapılabilecektir.(müzekkere için masraf yatırmak, keşif-tanık vb. ücretler yatırmak)
- Avukatlar dosyalarının tüm aşamalarını internet üzerinde takip edebileceklerdir. Avukatlar fiziksel olarak bürolarından çıkartmak istemedikleri dava dosyalarına, evlerinden, internet cafelerden kısacası internetin olduğu her yerden (Türkiyeyle sınırlı olmayıp dünyanın her yerinden) anında ulaşabileceklerdir.
- Sistem web tabanlı olarak çalıştığından internet bağlantısı olan bir dizüstü bilgisayar ile avukatlar tüm işlemlerini dünyanın neresinde olurlarsa olsun anında 7/24 saat 365 gün esasına göre yapabileceklerdir. Örneğin Bodrumda tatilde olan bir avukat (adli tatil süresi içerisinde dahi) Cumartesi gecesi saat 24:00’da dizüstü bilgisayarından sisteme bağlanıp dosyasının duruşmasının hangi gün ve saatte olduğunu anında öğrenebilecektir. Bu sistem olmaksızın avukatın bu bilgiye ulaşabilmesi imkânsızdır. Artık cep telefonları da internet özelliği kazandığından çoğu işlemler cep telefonları aracılığıyla bile yapılabilecektir.
- Avukatlar harç ve benzeri ödemelerini internet üzerinde yapabilecektir.
- Avukatlar şehir dışında mazeret bildirdikleri bir dosyanın duruşma zaptını anında bürosundan görebilecektir.
- Avukatlar dosyaya bir evrak göndermek istedikleri takdirde bunu internet üzerinden yapabilecektir.
- Evrak editörü programı sayesinde Mahkeme kararları ve ilgili evrakların hepsi kopyalanıp yapıştırılabilir formatta olduklarından avukatlar bu belgelerdeki bölümleri rahatlıkla dilekçelerine kopyalayıp atıf yapabileceklerdir.
- İleride tarafların fiziksel olarak hazır bulunmasına gerek olmaksızın çevrimiçi duruşmaların yapılabilmesi için bu projenin çalışması şarttır.
Sistemin dezavantajları:
Bize göre sistemin dezavantajı bulunmamaktadır. Sadece dünyanın her yerinde olduğu gibi köklü geçiş süreçlerinde yaşanan ilk uyumsuzluklar söz konusu olabilir. Nitekim bizim gözlemlerimize göre avukatlar 30-60 gün içerisinde UYAP sistemine adapte olabilmekte icra takiplerini elektronik ortamda açabilmektedirler. Bu geçiş sürecinden sonra sorun hemen hemen hiç yaşanmamaktadır.
Bundan da öte ikinci bir sorun bazen sistemin yavaş işlemesi bazen de kesintiye uğramasıdır. Ancak bu sorun da bilindiği üzere ülkemizin iletişim ve teknik alt yapısıyla alakalı olup, zaman zaman bankalar, diğer kurumlar, web tabanlı olarak çalışan tüm sistemlerin ortak sorunu olup bu projeye has bir sorun değildir. Ülkemizin teknolojik altyapısının gelişimine paralel olarak bu sorunlar daha nadir yaşanacaktır. 2 sene öncesine kadar ev kullanıcıları olarak 56klık modemlerle bağlandığımız internete bugünlerde 1mblık bağlantı gücüne sahibiz.
Sıklıkla sorulan bir soru da güvenlikle ilgilidir. Teknik olarak dünyada hiçbir sistem %100 güvenlik sağlayamamakla birlikte mevcut teknolojiler içerisinde bu sistem maksimum derecede güvenliklidir. Mevcut adalet sistemini düşünürsek (dosyaların koridorlarda depolandığı, evraktan örnek alınmak için dosyaların fotokopi odalarına götürüldü, ilişkili dosyaların incelenmek üzere başka şehirlere gönderildiği, bilirkişi incelemesi için dosyaların aylarca Mahkeme dışında kaldığı …) sistemin şu andaki sistemden daha güvenli olduğu tartışmasızdır. Dosya üzerindeki en ufak bir incelemenin dahi kayıtları tutulmakta kim tarafından hangi işlemin yapıldığı kayıt altına alınmaktadır.
1 Adalet Bakanlığı internet sitesi
Adalet Bakanlığı’nın resmi internet sitesine girmek için tarayıcınızın adres çubuğuna http://www.adalet.gov.tr/ bağlantısını giriniz.
2 Avukat portalına giriş
Önünüze çıkan ekranın sol bölümünde bulunan Avukat Portalı kısmına tıklayınız.
Avukatların UYAP ile bağlantısını internet üzerinden sağlamak amacıyla oluşturulan avukat.adalet.gov.tr adresi avukatların ilgili oldukları dosyalar hakkında temel (avukat genel bilgileri, dosya durumu, duruşma günleri vs.) bilgileri almalarını/sorgulamalarını sağlar.
3 Avukat Bilgi Sistemine giriş
Önünüze çıkan ekrandan Avukat Bilgi Sistemine giriş için tıklayınız bölümüne tıklayınız.
4 Sertifika girişi
Önünüze çıkan ekranda Avukat Portalına Yeni Sertifikamla Giriş yap bölümünü tıklayınız.
Dijital sertifika seçin ekranından sertifikanızın seçili olduğundan emin olun ve tamam butonunu tıklayın.
Tarayıcınızın güvenlik ayarları uyarı verir ise bu ekranları evet diyerek geçin.
Şifre bölümüne ilk olarak adalet yazarak giriş tuşuna basın.
5 Ana Sayfa
Avukat portalının tüm ekranlarına ana sayfadan ulaşabilirsiniz.
Avukat Bilgi Sistemi 9 menüden oluşmaktadır: Ana Sayfa, Genel Bilgi, Dava açılış, Dosya Takip, Duruşma Takip, Parametreler, Program Yükle, Yardım ve E-Posta.
Ana Sayfa : Kullanıcı menüden herhangi bir seçeneği tıklayarak varolan linklere sistemimiz üzerinden ulaşabilmektedir.
Genel Bilgi : Bu ekranda kullanıcının kişisel bilgileri görüntülenmektedir.
Dava açılış; Kısa bir süre sonra aktif hale gelecek ve avukatlar bürolarından davalarını ve icra takiplerini açabilecekler, harçlarının yatırabileceklerdir.
Dosya Takip : Burada kullanıcıya ait bütün dosyaların ayrıntılı bir biçimde gösterimi mevcuttur.
Duruşma Takip : Burada kullanıcının tarihsel olarak sıralanmış duruşma listesi görüntülenmektedir.
Parametreler: Sistemin ne derece etkin kullanıldığı bu veriler sayesinde test edilmektedir.
Program Yükle : Uyap Evrak editörünü ve Java 1.4 JRE kütüphane yazılımını sistemimizden yükleyebilirsiniz.
E-posta : Bize site hakkında önerilerinizi ya da eleştirilerinizi içeren maillerinizi buradan yollayabilirsiniz.
6 GENEL BİLGİ
Genel bilgi bölümünde kişisel bilgileriniz, hesap bilgileriniz ve işlem bilgileriniz yer almaktadır.
Kullanıcıya ait kişisel bilgilerin bulunduğu bu ekranda kaydet butonuna basılarak elektronik posta adresinizi sisteme kaydedebilir ya da güncelleyebilirsiniz.
7 YARDIM
Yardım başlığının altında avukat portalı ilgili olarak size yardımcı olacak genel bilgilere ulaşabilirsiniz.
DIM
8 PROGRAM YÜKLE
Program Yükle bölümünden dava ve icra dosyalarının içeriklerini görmenize yarayacak Java kütüphane yazılımının ve UYAP evrak editörünü yüklemeniz gerekmektedir.
9 PARAMETRE
Parametre bölümünden dosya türüne göre kontör miktarını gösterir listeye ulaşabilirsiniz.
10 DURUŞMA TAKİP
Duruşma takip bölümünden haftalık ve aylık olarak duruşma listelerinizi ekrana getirebilirsiniz.
Birinci Adım ;
Duruşma Takip sekmesine tıklandığında açılan ekranda öncelikle sorgulama kriterlerinden başlangıç tarihi alanı var olan sekmeler kullanılarak doldurulmalıdır. Başlangıçta günün tarihi seçili olarak gelecektir.
İkinci Adım ;
İkinci adımda seçilen başlangıç tarihinden kaç gün sonraya kadar sorgulama yapılacağı seçilmelidir. Burada iki haftalık alanı ilk başta seçili olarak gelecektir. Seçilen zaman aralığı başlangıç tarihine gün olarak eklenecektir ve sorgulama ona göre yapılacaktır.
(Örnek: Baş. Tarihi 01/10/2006 olarak ve zaman aralığı aylık seçili ise sorgulama 01/10/2006-31/10/2006 tarihleri arası (başlangıç tarihi ve bitiş tarihi günleri dahil olmak üzere) sorgulanacaktır. Sorgulama için sorgula butonuna basmanız yeterli olacaktır.
Üçüncü Adım ;
Sorgula işlemi sonucu ekranda duruşma listesi başlığı altında sonuçlar görüntülenecektir. Listenin en sonunda Yazıcıya Aktar ve Excel’e Aktar düğmeleri ile bu sonuçları yazıcıya aktarabilir ya da excel formatında bilgisayarınıza kaydedip değerlendirebilirsiniz.
Duruşma listenizi sorguladıktan sonra bu listeyi yazıcınızdan çıktı olarak alabilirsiniz.
Duruşma listenizi ayrıca excele aktarabilir böylelikle Outlook vb. ajanda programları ve cep telefonunuzla senkronize edebilirsiniz.
11 DOSYA TAKİP
Dosya takip bölümünden dava ve icra dosyalarınızın içeriklerini görüntüleyebilirsiniz.
Birinci Adım ;
Dosya Takip sekmesine tıklandığında açılan ekranda öncelikle dosyalarını görmek istediğiniz birimi seçmelisiniz. Ekran açıldığında Kurum adı alanında yer alan çoktan seçmeli alanda ilk veri başlangıçta seçili gelecektir. Bu alandaki veriler birim adı [toplam dosya sayısı] şeklinde görüntülenmektedir.
(Örn: Ankara 16.İş Mahkemesi[4]).
İkinci Adım ;
Birinci Adım yerine getirildiği takdirde ekranın sağındaki tabloda seçilen birimin dosya türüne bağlı olarak dosya numaraları ağaç yapısında listelenecektir.
Listedeki dosya türü ya da türlerinin üzerlerine tıklayarak bağlı dosya numaralarını görüntüleyebilirsiniz. Listeden bir dosya numarası seçtiğinizde üçüncü adımı içeren kısım görüntülenecektir.
Dosya Numarasıyla Sorgu Yapılmak İstenirse ;
Dosya No alanına sorgulanması istenen dosya numarası (Yıl / Dosya No formatında) girilip “Sorgula” butonuna basıldığında eğer seçili birimde dosya yoksa şöyle bir mesaj görüntülenecektir: “Sorgulanan Dosya No’ya Ait Dosya Seçili Birimde Bulunamadı!.”
Eğer seçili birimde sorgulanan dosya no varsa şöyle bir mesaj görüntülenecektir:
“Sorgulanan Dosya No’ya Ait Dosya Seçili Birimde Bulunmaktadır. Üçüncü Adıma Geçebilirsiniz.”
Bu mesajdan sonra üçüncü adımı içeren kısım görüntülenecektir.
Üçüncü Adım ;
İkinci Adım yerine getirildiği takdirde seçilen dosya numarasıyla yapılabilecek işlemler için 2 tip düğme ve seçili dosya no bilgisi içeren değiştirilemeyecek bir alan görüntülenecektir. Bu kısımda Getir düğmesiyle seçili dosya numarasına ait bütün ayrıntılar (Temel Dosya Bilgileri, Taraf Bilgileri) ağaç yapısı biçimde sistemimiz tarafından görüntülenecektir.
Gönder düğmesine tıklayarak açılacak olan ekrandan gözat butonuna tıklayarak açılan dialogdan uyap sistemine kayıtlı olan evrakları kendi bilgisayarınızdan seçerek isterseniz açıklama ile birlikte online olarak sistemden gönderebilirsiniz. (Bu bölüm kısa bir süre sonra aktif hale gelecektir.)
Daha sonra ilgili mahkeme veya icra dairesinde bulunan dosyalardan birini seçmeniz ve seçtiğiniz dosaya ile ilgili olarak göster tuşunu tıklamanız gerekmektedir.
UYAP dosya görüntüleme sistemi başlıklı ekranın sol bölümünde ilgili dosyanın ana başlıkları görünmektedir. Bu başlıkları tıklayarak altlarında yer alan bölümlere ulaşabilirsiniz.
Dosyadaki evrak başlığını altında yer alan tüm dokümanları bilgisayarınızın ekranında görüntüleyebilirsiniz.
İncelemek istediğiniz evrakın üzerine bastığınız zaman karşınıza çıkan dosyayı direkt açarak veya bilgisayarınıza kaydederek daha sonra açabilirsiniz.
Vekaletiniz olmayan dosyaları görebilmek için ilgili hakimden onay alma
Bunun için sol menüde yer alan onay alma butonunu tıklayınız.
Birinci Adım:
Açılan ekrandan incelemek istediğiniz dosyanın bulunduğu yargı bölümünü (Adli Yargı-İdari Yargı-İcra) seçiniz.
İkinci Adım:
Yargı organının bulunduğu ili ve adliyeyi seçiniz.
Üçüncü Adım:
Adliyeden ilgili mahkemeyi ve numarasını seçiniz.
Dördüncü Adım:
Dosya numarasını giriniz ve sorgula butonunu tıklayınız.
Alt bölümde açılan ekrandan Onay İste butonunu tıklayınız.
Daha sonra aşağıdaki bölümde Onay Bekliyor bilgisi görülecektir.
Tüm dosya görüntüleme isteklerinize ilişkin listenizi önceki sayfadan görüntüleyebilirsiniz.
NATIONAL JUDICIARY NETWORK PROJECT (NJNP)
LAWYER’S PORTAL
T.R. MINISTRY OF JUSTICE NJNP INFORMATION SYSTEM
Prepared by: Att. Özgür Eralp
www.ozgureralp.av.tr
avukat@ozgureralp.av.tr
October 2006
The aim of this study is to present a pioneering initiative, the NJNP Lawyer’s Portal, and to show its operation. While preparing this presentation, we made use of the information given in the NJNP Lawyer’s Portal and we obtained the screen images through the examination of my actual case files and enforcement files (pending ones).
The co-operation between the Ministry of Justice, Havelsan and Ankara Bar Association in relation to the modules for sending files and bringing actions is still going on and is almost complete. The first online litigation will be opened and the legal charges will be paid through internet in a very short time. I am planning to share another presentation with you, soon after the opening of modules for sending files and bringing actions, which represents the second revolution.
WITH THE HELP OF NJNP LAWYER’S PORTAL
Lawyers will be able to see the dates of their hearings on the internet, download the monthly or weekly schedule of their hearing dates to their PC’s and then synchronize this data in their personal time-tables or mobile phones by use of certain programmes. If programmed, alert messages will be sent to their mobile phones.
Lawyers will be able to examine the content of the case-file wherever it might be in Turkey, without having to going there and at the same time get a copy of its content. The practice of depositing an ID Card and then photocopying the document will vanish.
With this system, lawyers will be able to execute the interim decisions immediately with no need to leaving their offices in order to go to the House of Justice (to pay the costs for the writs, evaluations, witnesses etc.).
Lawyers will be able to follow all the stages of the proceedings on the internet. They will be able to reach their files, which they do not want to take out of their offices, from their homes, internet cafés, shortly from everywhere in the world connected to the web.
As the system is web-based all lawyers having a laptop connected to the net will be able to carry out their work anywhere in the world at any time they wish. For example a lawyer on vacation leave in Bodrum (even during the judicial vacation) will be able to learn the date and time of his or her hearing even on Saturday midnight. Without such a system, it would be impossible to have access to this information. Since the mobile phones have now internet connection, much of the work could be done through mobile phones.
Lawyers will be able to make their payments such as charges on the internet.
Lawyers will be able to see from their office computers the minutes of the proceedings held in another city in which they could not participate with justified reasons.
Lawyers will be able to send a document to a case-file from the internet.
As the Court decisions and all related documents can be copied and pasted with a program called “document editor”, lawyers will easily copy and paste the related parts and make references.
It is of much importance that this project functions so that online trials can be held in the future, with no need for physical presence.
The disadvantages of the system:
For us, there are no disadvantages of the system. There can only be some initial compatibility problems that can be observed in radical transition periods all over the world. According to our observations, lawyers can adapt themselves to the NJNP in 30-60 days time and initiate enforcement proceedings. After this transition period, any problem is barely experienced.
In Addition to this, the second problem is that the system works slowly or sometimes it is cut off. However, as it is known, that problem is our countries’ communication and technical infrastructure problem and because of that some of the foundations that work with web based technology have similar problems in Turkey. In parallel with the technologic development in our country, these kinds of problems will be solved as soon as possible.
The other frequently asked question is about security. Although there is not any system in the world which is completely safe; this system has the best safety among other technologies in the world. When we think today’s judiciary system, there is no question to say that the system is more liable than the previous system (collection of files in corridors, photocopy the files to get samples of the documents, sending related documents other cities to investigate etc). Every detailed investigation on the file and every change (who investigated and what he did on the case file etc) are registered.
1 Web address of Ministry of Justice.
Please write Ministry of Justice web address to your address bar,
http://www.adalet.gov.tr/
2 Enter to Lawyer Portal
Please click ‘Lawyer Portal’ which is on the left part of the screen. The lawyers can connect to NJNP through avukat.adalet.gov.tr (web address for Turkey) and they can reach the basic information about relevant case files (general information about the lawyer and the case file, the date of the court trial, etc.).
3 Enter to Lawyer Information System
Please click ‘Lawyer Information System’ button on the screen.
4 Enter to Certificate
Please click ‘Enter lawyer portal with my new certificate’ part.
After selecting your certificate from the Choose Digital Certificate section, you will click on ‘OK’ button.
If your security setting alert, click ‘yes’ on the screen and pass this part.
Write ‘adalet’ (justice) as your password and click enter.
5 Homepage
You can reach Lawyer Portal from Homepage.
Lawyer Information System is composed of 9 menu titles: Homepage, General Information, File Suit, Follow up of the File, Follow up of the Trial, Parameters, Download Program, Help and e-mail.
Homepage: The user can reach the relevant links on Homepage.
General Information: The personal information can be seen on this page.
File Suit: This page will become active soon. The lawyers will able to file suit, executive proceedings and pay fees.
Follow up of the File: All the detailed files of the user can be seen.
Follow up of the Hearing: The chronicle trial list of the user can be seen.
Parameters: By means of this data, the effectiveness of this system is tested.
Download Program: You can download ‘NJNP Document Editor’ and Java 1.4 JRE Library Software’ from our system.
E-mail: You can send your suggestions and critics about our system via your mails.
6 General Information:
The user can see his personal, account and processing information.
If you click on ‘Save’ button on the screen of the user’s personal information, you can save or update your e-mail address.
7 Help
Under the help caption, you can reach the general information about the Lawyer’s Portal.
DIM
8 Download Program
You can download ‘NJNP Document Editor’ and Java 1.4 JRE Library Software’ from the Download Program section in order to see the contents of the hearing and execution files.
9 Parameters
You can reach to list of quantity of the meter according to the file types.
10 Follow up of the Hearings
From the Follow up of the Hearings section, you can put your weekly and monthly hearing lists on the screen.
First step;
After clicking on Follow up of the Hearings tab, you should fill first the inquiry criteria which has starting date space by using the existing tabs screen. In the beginning, selected date comes automatically.
Second Step ;
In the second step, you should select the deadline of the inquiry according to the starting date. Here, the selected two weeks space comes automatically first. The selected time interval will be added up to the starting date on day base and the inquiry will be made according to it.
(Example: You select starting date as 01/10/2006 and the time interval as month; so the inquiry will be made between 01/10/2006-31/10/2006 (including the starting date and deadline). To inquiry, it is enough to click on the inquiry button.
Third Step ;
After clicking on the inquiry button, the results will appear under the hearing list caption on the screen. At the end of the list, you can either print it out by clicking on the print button or save it as an Excel document to your computer by clicking on the Save as Excel Document button.
After inquiring your hearing list, you can print it out.
You can save your hearing list as an Excel document so that you can synchronize it with your cell phone or agenda programs like Outlook.
11 Follow up of the Files
From the Follow up of the Files section, you can see the contents of your hearing and execution files.
First step;
You should first select the unit of files you want to see on the screen opened when you click on the Follow up of the Files tab. When the screen is opened, the first selected data comes automatically in the multiple choice space of Institution. In this space, the data appear as unit names [total number of files]. (eg: Ankara 16th Labour Court[4]).
Second Step;
After fulfilling the first step, the number of files will be listed as a tree structure according to the selected type of file from the table which is in the right of the screen.
You can display the number of related files by clicking on the type or types of files from the list. When you select a file number from the list, the third step will appear.
If you want to inquiry with the file number;
When you enter the file number you want to inquiry (in Year/File No. format) in the File No. space and then click on the “Inquiry”, if the file does not exist in the selected unit, this message will appear: “File of inquired File No. cannot be found in the selected unit!” If the inquired File No. exists in the selected unit, this message will appear:
“File of inquired File No. is found in the selected unit. You can pass to the third step.”
After this message, the third step will appear.
Third Step;
After fulfilling the second step, for the processing with the selected file number, 2 types of button and an irrevocable space which includes selected file data will appear. In this section, all details of the selected file number (Basic File Information, Side Information) will appear as a tree structure by clicking on Bring button.
After clicking on Send button and then clicking on Browse button from the new screen, a dialogue will open. From this new dialogue, you can choose the documents registered in NJNP from your own computer and you can send them with remarks online through the system. (This section will become active soon).
Then, you should select one of the files of the related hearing or execution office and then you should click on Show button for the selected file to appear.
In the left of the NJNP File Display System screen, main headings of the relevant file appear. You can reach to their chapters by clicking on main headings.
You can display all the sub-documents in the documents’ heading in the file on your screen.
After clicking on the document you want to see, you can either open it directly or save it to your computer to open it later.
In order to get the judge concerned approval to see the files you do not have proxy,
You should click on the Approval button in the left menu.
First step:
Choose the judiciary body in which the file you want to see exists (Judicial Court-Administrative Court-Execution ) on the opened window.
Second Step:
Choose the province and House of Justice of the judiciary body.
Third Step:
Choose relevant court and its number from the House of Justice.
Fourth Step:
Enter the file number and click on the Inquiry button.
Click on the Approval button in the window opened below.
Later then, in the below section, Waiting For Approval information will appear.
You can display the list of all files that you request on the previous page.
Hazırlayan: Av.Özgür Eralp
www.ozgureralp.com.tr
avukat@ozgureralp.com.tr
Eylül 2006-Ankara
Son güncelleme Ekim 2017
UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi) Ders Notları
UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi)
DERS NOTLARI
Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP), adalet hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan bilişim sistemidir.Dava ve diğer yargılama işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirildiği hâllerde UYAP kullanılarak veriler kaydedilir ve saklanır.
Elektronik ortamda, güvenli elektronik imza kullanılarak dava açılabilir, harç ve avans ödenebilir, dava dosyaları incelenebilir. Bu Kanun kapsamında fizikî olarak hazırlanması öngörülen tutanak ve belgeler güvenli elektronik imzayla elektronik ortamda hazırlanabilir ve gönderilebilir. Güvenli elektronik imza ile oluşturulan tutanak ve belgeler ayrıca fizikî olarak gönderilmez, belge örneği aranmaz.
Elektronik ortamdan fizikî örnek çıkartılması gereken hâllerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim veya görevlendirdiği yazı işleri müdürü tarafından imzalanır ve mühürlenir.
Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
Mahkemelerde görülmekte olan dava, çekişmesiz yargı, geçici hukuki koruma ve diğer tüm işlemlerde UYAP’ın kullanılmasına dair usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
(6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 445)
Avukat Bilgi Sistemi: Avukatların internet üzerinden UYAP’a erişim yaparak elektronik ortamda işlem yapabilmelerini sağlayan sistemi,
Bilirkişi Bilgi Sistemi: Bilirkişilerin internet üzerinden UYAP’a erişim yaparak elektronik ortamda işlem yapabilmelerini sağlayan sistemi,
Kurum Bilgi Sistemi: Tüzel kişilerin internet üzerinden UYAP’a erişim yaparak elektronik ortamda işlem yapabilmelerini sağlayan sistemi,
Vatandaş Bilgi Sistemi: Vatandaşların internet üzerinden UYAP’a erişim yaparak elektronik ortamda işlem yapmalarını sağlayan sistemi,
(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 4)
UYAP’ın kullanılması
(1) Mahkemeler ve hukuk dairelerinin iş süreçlerindeki her türlü veri, bilgi ve belge akışı ile dokümantasyon işlemleri, bu işlemlere ilişkin her türlü kayıt, dosyalama, saklama ve arşivleme işlemleri ile uyum ve işbirliği sağlanmış dış birimlerle yapılacak her türlü işlemler UYAP ortamında gerçekleştirilir.
(2) Daire başkanı, hâkim, üye, yazı işleri müdürü ve diğer personel iş listesini günlük olarak kontrol etmek ve yargılamanın bulunduğu aşamanın gereklerini yerine getirmekle yükümlüdür.
(3) Mahkemelere ve hukuk dairelerine fizikî olarak verilen ve gönderilen her türlü evrak, elektronik ortama aktarılarakUYAP’a kaydedilir ve ilgili birime gönderilir.
(4) Taraf ve vekilleri ile diğer ilgililer güvenli elektronik imza ile imzalamak suretiyle UYAP vasıtasıyla mahkemeler veya hukuk dairelerine elektronik ortamda bilgi ve belge gönderebilirler.
(5) Gelen evraktan sorumlu personel, UYAP üzerinden mahkeme veya hukuk dairelerine gönderilen ve iş listesine düşen belgeleri derhal ilgili kişiye ya da doğrudan dosyasına aktarır. Hâkimin onayını gerektiren evrak hâkimin iş listesine yönlendirilir.
(6) Tutanak, belge ve kararlar elektronik ortamda düzenlenir ve gerekli olanlar ilgilileri tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanır. Elektronik ortamda düzenlenen ve güvenli elektronik imza ile imzalanan evrak UYAP kapsamındaki birimlere elektronik ortamda gönderilir. Ayrıca fizikî olarak gönderilmez.
(7) Teknik nedenlerle fizikî olarak düzenlenen belge veya kararlar, engelin ortadan kalkmasından sonra derhal elektronik ortama aktarılır, yetkili kişilerce güvenli elektronik imza ile imzalanarak UYAP’a kaydedilir ve gerektiğinde UYAP vasıtasıyla ilgili birimlere iletilir. Bu şekilde elektronik ortama aktarılarak ilgili birimlere iletilen belge ve kararların asılları mahallinde saklanır, ayrıca fizikî olarak gönderilmez. Ancak, belge veya kararın aslının incelenmesinin zorunlu olduğu hâller saklıdır. Elektronik ortama aktarılması imkânsız olan belgeler ise fiziki ortamda saklanır ve gerektiğinde fizikî olarak gönderilir.
(8) UYAP üzerinden hazırlanmış ve güvenli elektronik imza ile imzalanmış evrakın dış birimlere elektronik ortamda gönderilememesi halinde; belge veya kararın fizikî örneği alınır, güvenli elektronik imza ile imzalanmış aslının aynı olduğu belirtilerek altı hâkim veya görevlendirdiği yazı işleri müdürü tarafından imzalanmak sureti ile gönderilir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter. Elektronik ortamda yapılacak işlemlerin, ertesi güne sarkmaması açısından saat 00:00’a kadar yapılması zorunludur.
(10) Fizikî ortamda yapılan işlemlerde süre mesai saati sonunda biter.
(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 5)
Dava açma
Gerçek kişilerin UYAP Vatandaş Bilgi Sistemi üzerinden, tüzel kişi temsilcilerinin UYAP Kurum Bilgi Sistemi üzerinden dava açabilmeleri için elektronik imza sahibi olmaları gerekir. Gerçek ve tüzel kişilerin elektronik ortamda açacakları davaların yargılama harçları ve gider avansı elektronik ortamda mahkeme veznesinin bağlı olduğu banka hesabına aktarılır. Bu işlemlerin kredi kartı ve benzeri ödeme araçları ile de yapılması sağlanabilir. Dava, dilekçenin sisteme kaydedildiği tarihte açılmış sayılır. İşlem sonucunda başvuru sahibinin elektronik ortamda erişebileceği bir tevzi formu oluşturulur.
Taraf vekillerince UYAP üzerinden güvenli elektronik imza ile dava açılabilir. Bu işler için ayrıca el ürünü imzalı belge istenmez. Avukatların UYAP Avukat Bilgi Sistemi üzerinden dava açabilmeleri için güvenli elektronik imza sahibi olmaları gerekir. Yargılama harçları ve gider avansı davanın açılması esnasında avukat tarafından elektronik ortamda mahkeme veznesi hesabına aktarılır. Ayrıca bu işlemlerin baro kartı veya kredi kartı gibi ödeme araçlarıyla yapılması sağlanabilir. Dava, dilekçenin sisteme kaydedildiği tarihte açılmış sayılır. İşlem sonucunda başvuru sahibinin elektronik ortamda erişebileceği bir tevzi formu oluşturulur.
Dava, fiziksel ortamda mesai saati, elektronik ortamda ise saat 00:00’a kadar açılabilir.
(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 36)
Kanun yoluna başvurma
Gerçek kişilerin UYAP Vatandaş Bilgi Sistemi üzerinden, tüzel kişi temsilcilerinin UYAP Kurum Bilgi Sistemi üzerinden kanun yolu başvuru dilekçeleri gönderebilmeleri için elektronik imza sahibi olmaları gerekir. Gerçek ve tüzel kişiler elektronik ortamda yapacakları kanun yolu başvurusunun harcını elektronik ortamda mahkeme veznesinin bağlı olduğu banka hesabına aktarırlar. Kanun yolu başvurusu, dilekçenin sisteme kaydedildiği tarihte yapılmış sayılır. İşlem sonucunda başvuru sahibinin elektronik ortamda erişebileceği bir alındı belgesi oluşturulur.
Taraf vekillerince UYAP üzerinden güvenli elektronik imza ile kanun yolu başvuru dilekçesi gönderilebilir. Bu işler için ayrıca elle atılmış imzalı belge istenmez. Avukatların UYAP Avukat Bilgi Sistemi üzerinden kanun yolu başvuru dilekçesi gönderebilmeleri için elektronik imza sahibi olmaları gerekir. Kanun yolu harçları avukat tarafından elektronik ortamda mahkeme veznesi hesabına aktarılır. Ayrıca bu işlemlerin Barokart veya kredi kartı gibi ödeme araçlarıyla yapılması sağlanabilir. Kanun yolu başvurusu, dilekçenin sisteme kaydedildiği tarihte yapılmış sayılır. İşlem sonucunda başvuru sahibinin elektronik ortamda erişebileceği bir alındı belgesi oluşturulur.
Elektronik ortamda kanun yolu başvurusu saat 00:00’a kadar yapılabilir.
Kanun yoluna başvurulan dava veya işler, görevli daire doğru bir şekilde belirlendikten sonra kanun yolu formu ve dizi pusulası UYAP üzenden hazırlanarak ilgili mercie gönderilir.
(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 48)
Dosyaların incelenmesi ve örnek alma
Zabıt kâtibinin gözetimi altında taraflar veya fer’î müdahil, dava dosyasını inceleyebilir. Dava ile ilgili olanlar da bunu ispatlamak kaydıyla hâkimin ya da bu konuda yetkilendirdiği yazı işleri müdürünün izniyle dosyayı inceleyebilir.
Avukatlar ve stajyerler, vekâletname olmaksızın dava ve takip dosyalarını zabıt kâtibinin gözetiminde her zaman inceleyebilirler. İncelemenin yapıldığına dair düzenlenen dosya inceleme tutanağı avukat veya avukat stajyeri ile zabıt kâtibi tarafından imzalanarak dosyasında saklanır.
Davacı, davalı, fer’i müdahil ve vekilleri dava dosyasındaki veya elektronik ortamdaki bütün tutanak ve belgelerin onaysız fotokopi ya da çıktısını harçsız olarak alabilirler. Avukatların belge örneği alabilmeleri için vekâletnamelerinin bulunması zorunludur.
Gizli olarak saklanmasına karar verilen belge ve tutanakların incelenmesi hâkimin açık iznine bağlıdır.
Taraf vekilleri UYAP Avukat Bilgi Sistemi vasıtasıyla dava dosyalarını inceleyebilir ve örnek alabilirler.
Taraflar elektronik imza sahibi olmak koşuluyla UYAP Vatandaş veya Kurum Bilgi Sistemi vasıtasıyla tarafı oldukları dava ve işlere ait tüm evrakı inceleyebilir, örnek alabilirler. Elektronik imza sahibi olmayan taraflar sadece dava ve işlerin kapak bilgilerine ulaşabilirler.
(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 42)
Hükmün korunması
Elektronik ortamda hazırlanan hüküm, hükme katılan hâkimler ve zabıt kâtibi tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanarak UYAP veri tabanında saklanır. Ayrıca hükmün çıktısı hükme katılan hâkimler ve zabıt kâtibi tarafından imzalanıp mahkeme mührüyle mühürlenerek karar kartonunda muhafaza edilir.(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 56)
Havale, dilekçe ve belgelerin alınması
Dava ile ilgili mahkemeye veya hukuk dairesine sunulan her türlü dilekçe ve belge ön büro veya yazı işlerinde görevli personele teslim edilir. Dilekçe veya belgenin alındığına ve elektronik ortama aktarıldığına dair başvuru sahibine ücretsiz olarak bir alındı belgesi verilir. Bu belge aynı zamanda havale yerine geçer. Fiziken teslim alınıp elektronik ortama aktarılan veya doğrudan elektronik ortamda gelen dilekçe veya belge, hâkim veya görevlendireceği personel tarafından incelendikten sonra dosyasına aktarılır.(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 39)
Yargılama giderlerinin iadesi
Yargılama gideri için tahsil edilen paranın kullanılmayan kısmı hükmün kesinleşmesinden sonra yazı işleri müdürü tarafından ilgilisine iade edilir. Hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle yapılır. Hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilir.Geçici hukukî koruma talebi için alınan yargılama giderinin kullanılmayan kısmı verilen karardan sonra talep üzerine iade edilir.(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 47)
5271 SAYILI CEZA MUHAKEMESİ KANUNU
Elektronik işlemler
Madde 38/A – (Ek: 2/7/2012-6352/95 md.)
(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(6) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlarda, mühürleme işlemi ile kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesini öngören hükümler uygulanmaz.
(7) Zorunlu nedenlerle fiziki olarak düzenlenmiş belge veya kararlar, yetkili kişilerce taranarak UYAP’a aktarılır ve gerektiğinde ilgili birimlere elektronik ortamda gönderilir.
(8) Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hallerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim, Cumhuriyet savcısı veya görevlendirilen yetkili kişi tarafından imzalanır ve mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(10) Yargı birimlerinin ihtiyaç duyduğu nüfus, tapu, adlî sicil kaydı gibi dış bilişim sistemlerinden UYAP vasıtasıyla temin edilen bilgi, belge ve kayıtlar, zorunlu olmadıkça ayrıca fiziki olarak istenilmez. UYAP’tan dış bilişim sistemlerine gönderilen bilgi ve belgeler ayrıca zorunlu olmadıkça fiziki ortamda gönderilmez.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
2004 SAYILI İCRA VE İFLAS KANUNU
Elektronik işlemler: (1)
Madde 8/a – (Ek: 2/7/2012-6352/3 md.)
İcra ve iflas dairelerince yapılacak her türlü icra ve iflas iş ve işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi kullanılır; her türlü veri, bilgi, belge ve karar, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
Usulüne göre güvenli elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmündedir. Güvenli elektronik imza, elle atılan imza ile aynı ispat gücünü haizdir. Güvenli elektronik imza, kanunlarda güvenli elektronik imza ile yapılamayacağı açıkça belirtilmiş olan işlemler dışında, elle atılan imza yerine kullanılabilir. Güvenli elektronik imzayla oluşturulan belge ve kararlarda, kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesi ve mühürleme işlemini öngören hükümler uygulanmaz.
Zorunlu nedenlerden dolayı fiziki olarak düzenlenen belge veya kararlar, yetkili kişilerce güvenli elektronik imzayla imzalanarak Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemine aktarılır ve gerektiğinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla ilgili birimlere iletilir. Bu şekilde elektronik ortama aktarılarak ilgili birimlere iletilen belge ve kararların asılları, gönderen icra ve iflas dairesinde saklanır, ayrıca fiziki olarak gönderilmez. Ancak, belge veya kararın aslının incelenmesinin zorunlu olduğu hâller saklıdır.
Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hâllerde, icra müdürü veya görevlendirdiği personel tarafından belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek, imzalanır ve mühürlenir.
Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
Elektronik işlemlerin Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
2577 SAYILI İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller:
Madde 31 – 1. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler ile elektronik işlemlerde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygunlanır. (Ek cümle: 5/4/1990 – 3622/11 md.; Değişik:10/6/1994-4001/14 md.) Ancak, davanın ihbarı ve bilirkişi seçimi Danıştay, mahkeme veya hakim tarafından re’sen yapılır.(1)
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU
Kanun Numarası : 6100
Kabul Tarihi : 12/1/2011
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 4/2/2011 Sayı : 27836
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 50
Elektronik işlemler
MADDE 445- (1) Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP), adalet hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan bilişim sistemidir. Dava ve diğer yargılama işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirildiği hâllerde UYAP kullanılarak veriler kaydedilir ve saklanır.
(2) Elektronik ortamda, güvenli elektronik imza kullanılarak dava açılabilir, harç ve avans ödenebilir, dava dosyaları incelenebilir. Bu Kanun kapsamında fizikî olarak hazırlanması öngörülen tutanak ve belgeler güvenli elektronik imzayla elektronik ortamda hazırlanabilir ve gönderilebilir. Güvenli elektronik imza ile oluşturulan tutanak ve belgeler ayrıca fizikî olarak gönderilmez, belge örneği aranmaz.
(3) Elektronik ortamdan fizikî örnek çıkartılması gereken hâllerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim veya görevlendirdiği yazı işleri müdürü tarafından imzalanır ve mühürlenir.
(4) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(5) Mahkemelerde görülmekte olan dava, çekişmesiz yargı, geçici hukuki koruma ve diğer tüm işlemlerde UYAP’ın kullanılmasına dair usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
İCRA VE İFLAS KANUNU
Kanun Numarası : 2004
Kabul Tarihi : 9/6/1932
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 19/6/1932 Sayı : 2128
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 3 Cilt : 13 Sayfa : 426
Elektronik işlemler: (1)
Madde 8/a – (Ek: 2/7/2012-6352/3 md.)
İcra ve iflas dairelerince yapılacak her türlü icra ve iflas iş ve işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi kullanılır; her türlü veri, bilgi, belge ve karar, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
Usulüne göre güvenli elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmündedir. Güvenli elektronik imza, elle atılan imza ile aynı ispat gücünü haizdir. Güvenli elektronik imza, kanunlarda güvenli elektronik imza ile yapılamayacağı açıkça belirtilmiş olan işlemler dışında, elle atılan imza yerine kullanılabilir. Güvenli elektronik imzayla oluşturulan belge ve kararlarda, kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesi ve mühürleme işlemini öngören hükümler uygulanmaz.
Zorunlu nedenlerden dolayı fiziki olarak düzenlenen belge veya kararlar, yetkili kişilerce güvenli elektronik imzayla imzalanarak Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemine aktarılır ve gerektiğinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla ilgili birimlere iletilir. Bu şekilde elektronik ortama aktarılarak ilgili birimlere iletilen belge ve kararların asılları, gönderen icra ve iflas dairesinde saklanır, ayrıca fiziki olarak gönderilmez. Ancak, belge veya kararın aslının incelenmesinin zorunlu olduğu hâller saklıdır.
Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hâllerde, icra müdürü veya görevlendirdiği personel tarafından belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek, imzalanır ve mühürlenir.
Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
Elektronik işlemlerin Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU
Kanun Numarası : 2577
Kabul Tarihi : 6/1/1982
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 20/1/1982 Sayı : 17580
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 21 Sayfa : 147
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller:
Madde 31 – 1. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler ile elektronik işlemlerde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygunlanır. (Ek cümle: 5/4/1990 – 3622/11 md.; Değişik:10/6/1994-4001/14 md.) Ancak, davanın ihbarı ve bilirkişi seçimi Danıştay, mahkeme veya hakim tarafından re’sen yapılır.(1)
-
Bu Kanun ve yukarıdaki fıkra uyarınca Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa atıfta bulunulan haller saklı kalmak üzere, vergi uyuşmazlıklarının çözümünde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU
Kanun Numarası : 5271
Kabul Tarihi : 4/12/2004
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 17/12/2004 Sayı :25673
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 44
Elektronik işlemler
Madde 38/A – (Ek: 2/7/2012-6352/95 md.)
(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(6) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlarda, mühürleme işlemi ile kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesini öngören hükümler uygulanmaz.
(7) Zorunlu nedenlerle fiziki olarak düzenlenmiş belge veya kararlar, yetkili kişilerce taranarak UYAP’a aktarılır ve gerektiğinde ilgili birimlere elektronik ortamda gönderilir.
(8) Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hallerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim, Cumhuriyet savcısı veya görevlendirilen yetkili kişi tarafından imzalanır ve mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(10) Yargı birimlerinin ihtiyaç duyduğu nüfus, tapu, adlî sicil kaydı gibi dış bilişim sistemlerinden UYAP vasıtasıyla temin edilen bilgi, belge ve kayıtlar, zorunlu olmadıkça ayrıca fiziki olarak istenilmez. UYAP’tan dış bilişim sistemlerine gönderilen bilgi ve belgeler ayrıca zorunlu olmadıkça fiziki ortamda gönderilmez.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN
Kanun Numarası : 6502
Kabul Tarihi : 7/11/2013
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 28/11/2013 Sayı : 28835
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 54
Tüketici mahkemeleri
MADDE 73-(8) Tüketici mahkemelerince verilen kesinleşmiş kararlar, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden Bakanlığa iletilir. Tüketici hakem heyetleri kararlarına karşı yapılan itiraz sonucu verilen kararlar, kararı veren mahkeme tarafından ilgili tüketici hakem heyetine gönderilir.
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU
Kanun Numarası : 6100
Kabul Tarihi : 12/1/2011
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 4/2/2011 Sayı : 27836
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 50
Elektronik işlemler
MADDE 445- (1) Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP), adalet hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan bilişim sistemidir. Dava ve diğer yargılama işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirildiği hâllerde UYAP kullanılarak veriler kaydedilir ve saklanır.
(2) Elektronik ortamda, güvenli elektronik imza kullanılarak dava açılabilir, harç ve avans ödenebilir, dava dosyaları incelenebilir. Bu Kanun kapsamında fizikî olarak hazırlanması öngörülen tutanak ve belgeler güvenli elektronik imzayla elektronik ortamda hazırlanabilir ve gönderilebilir. Güvenli elektronik imza ile oluşturulan tutanak ve belgeler ayrıca fizikî olarak gönderilmez, belge örneği aranmaz.
(3) Elektronik ortamdan fizikî örnek çıkartılması gereken hâllerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim veya görevlendirdiği yazı işleri müdürü tarafından imzalanır ve mühürlenir.
(4) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(5) Mahkemelerde görülmekte olan dava, çekişmesiz yargı, geçici hukuki koruma ve diğer tüm işlemlerde UYAP’ın kullanılmasına dair usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU
Kanun Numarası : 5271
Kabul Tarihi : 4/12/2004
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 17/12/2004 Sayı :25673
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 44
Elektronik işlemler
Madde 38/A – (Ek: 2/7/2012-6352/95 md.)
(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu işlemlere ilişkin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi işlemi yapılabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen her türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diğer kişi veya kurumlara elektronik ortamda gönderilir.
Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge veya kararlar, gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve
ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelişmesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(6) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlarda, mühürleme işlemi ile kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesini öngören hükümler uygulanmaz.
(7) Zorunlu nedenlerle fiziki olarak düzenlenmiş belge veya kararlar, yetkili kişilerce taranarak UYAP’a aktarılır ve gerektiğinde ilgili birimlere elektronik ortamda gönderilir.
(8) Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hallerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim, Cumhuriyet savcısı veya görevlendirilen yetkili kişi tarafından imzalanır ve mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(10) Yargı birimlerinin ihtiyaç duyduğu nüfus, tapu, adlî sicil kaydı gibi dış bilişim sistemlerinden UYAP vasıtasıyla temin edilen bilgi, belge ve kayıtlar, zorunlu olmadıkça ayrıca fiziki olarak istenilmez. UYAP’tan dış bilişim sistemlerine
gönderilen bilgi ve belgeler ayrıca zorunlu olmadıkça fiziki ortamda gönderilmez.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
İCRA VE İFLAS KANUNU (1)(2)
Kanun Numarası : 2004
Kabul Tarihi : 9/6/1932
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 19/6/1932 Sayı : 2128
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 3 Cilt : 13 Sayfa : 426
Elektronik işlemler: (1)
Madde 8/a – (Ek: 2/7/2012-6352/3 md.)
İcra ve iflas dairelerince yapılacak her türlü icra ve iflas iş ve işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi kullanılır; her türlü veri, bilgi, belge ve karar, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
Usulüne göre güvenli elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmündedir. Güvenli elektronik imza,
elle atılan imza ile aynı ispat gücünü haizdir. Güvenli elektronik imza, kanunlarda güvenli elektronik imza ile yapılamayacağı
açıkça belirtilmiş olan işlemler dışında, elle atılan imza yerine kullanılabilir. Güvenli elektronik imzayla oluşturulan belge ve kararlarda, kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesi ve mühürleme işlemini öngören hükümler uygulanmaz.
Zorunlu nedenlerden dolayı fiziki olarak düzenlenen belge veya kararlar, yetkili kişilerce güvenli elektronik imzayla imzalanarak Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemine aktarılır ve gerektiğinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla ilgili birimlere iletilir. Bu şekilde elektronik ortama aktarılarak ilgili birimlere iletilen belge ve kararların asılları, gönderen icra ve iflas dairesinde saklanır, ayrıca fiziki olarak gönderilmez. Ancak, belge veya kararın aslının incelenmesinin zorunlu olduğu hâller saklıdır.
Elektronik ortamdan fiziki örnek çıkartılması gereken hâllerde, icra müdürü veya görevlendirdiği personel tarafından
belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek, imzalanır ve mühürlenir.
Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
Elektronik işlemlerin Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU (1)(2)
Kanun Numarası : 2577
Kabul Tarihi : 6/1/1982
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 20/1/1982 Sayı : 17580
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 21 Sayfa : 147
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller:
Madde 31 – 1. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi,
ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava,
bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin
sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler ile elektronik işlemlerde Hukuk Usulü Muhakemeleri
Kanunu hükümleri uygunlanır. (Ek cümle: 5/4/1990 – 3622/11 md.; Değişik:10/6/1994-4001/14 md.) Ancak, davanın ihbarı
(…) (2) Danıştay, mahkeme veya hakim tarafından re’sen yapılır. (Ek cümle: 3/11/2016-6754/22 md.) Bilirkişiler, bilirkişilik
bölge kurulları tarafından hazırlanan listelerden seçilir ve bilirkişiler hakkında Bilirkişilik Kanunu ve 12/1/2011 tarihli ve
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri uygulanır. (1)(2)
2. Bu Kanun ve yukarıdaki fıkra uyarınca Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa atıfta bulunulan haller saklı kalmak üzere, vergi uyuşmazlıklarının çözümünde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
SEGBİS
(Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi)
Ders Notları
SEGBİS (Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi)
AVUKAT ÖZGÜR ERALP
www.ozgureralp.av.tr
avukat@ozgureralp.av.tr
Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS): UYAP Bilişim Sisteminde ses ve görüntünün aynı anda elektronik ortamda iletildiği, kaydedildiği ve saklandığı ses ve görüntü bilişim sistemini ifade eder.
(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 4)
Ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma icrası ve diğer usulî işlemler
MADDE 60 – (1) Mahkeme veya hukuk dairesi, tarafların rızası olmak şartıyla, kendilerinin veya vekillerinin, SEGBİS veya benzeri sistemlerle aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden duruşmaya katılmalarına ve usul işlemleri yapabilmelerine izin verebilir.
(2) Tarafların rızası olmak kaydıyla, mahkeme veya hukuk dairesi tanığın, bilirkişinin, uzmanın veya bir tarafın dinlenilmesi esnasında başka bir yerde bulunmalarına izin verebilir. Dinleme, SEGBİS veya benzeri sistemler vasıtasıyla ses ve görüntü olarak aynı anda duruşma salonuna nakledilir.
(3) Yemin edecek taraf, mahkeme veya hukuk dairesinin bulunduğu yerden başka bir yerde oturuyor ise SEGBİS veya benzeri sistemler vasıtasıyla aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yolu ile yemin icrası mümkündür.
(4) SEGBİS veya benzeri sistemlerle elde edilen ses ve görüntü verileri de Kanunun 199 uncu maddesine göre elektronik belge hükmündedir.
(5) Kimlik tespiti ve dinleme işleminin yapıldığına dair UYAP Bilişim Sisteminde veya zorunluluk nedeniyle haricen tutulan tutanak, dinleme işlemi sırasında hazır bulunan tüm ilgililerce duruma göre güvenli elektronik imza ya da el ürünü imza ile imzalanır. Tutanakta, dinlenenlerin ad ve soyadları, dinlemenin başlangıç ve bitiş zamanı, dinlemenin süresi, hazır bulunanlar ve varsa sunulan deliller gibi hususlar belirtilir.
(6) Elektronik ortamdaki tutanak aynen, fizikî olarak tutulan tutanak ise taranıp, elektronik imza ile imzalanmak suretiyle dinleme talep eden makama UYAP üzerinden gönderilir. Belge asılları mahallinde saklanır.
(7) SEGBİS veya benzeri sistemlerle duruşmaya katılan tarafların beyanlarının imzalanması gerektiğinde, dinlemenin yapıldığı yer mahkemesince talepte bulunan mahkemece tutulan tutanağın bir çıktısı alınarak imzalatılır, imzalanan tutanak tekrar elektronik ortama aktarılır ve tutanağın aslı mahkemesine gönderilir.
(8) Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde 20/9/2011 tarih ve 28060 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ceza Muhakemesinde Ses ve Görüntü Bilişim Sisteminin Kullanılması Hakkında Yönetmeliğin bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
(HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU YÖNETMELİĞİ madde 60)
Kayıtların taraflara verilmesi ve izlenmesi
Ses ve görüntü kayıtları taraflara verilmez ancak yazılı tutanağa dönüştürülen kayıtlar kanunlarda öngörülen şartlara uygun olarak verilebilir. Talep veya itiraz halinde ses ve görüntü kayıtları, kanunlarda öngörülen şartlara uygun olarak soruşturma ve kovuşturma makamı gözetiminde ilgilisine izletilebilir. CEZA MUHAKEMESİNDE SES VE GÖRÜNTÜ BİLİŞİM SİSTEMİNİN KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK madde 8)
Huzurda bulunamayanlar
MADDE 13 – (1) Soruşturma ve kovuşturma aşamasında talep eden makam tarafından kabul edilen mazeretleri nedeniyle hazır bulunamayan kişi SEGBİS ile dinlenebileceği gibi SEGBİS üzerinden duruşmalara da katılabilir.
(2) Talep eden makam, dinleme yapacağı kişinin kimlik bilgilerini, dinleme zamanını ve dinleme için yapılması gereken hazırlıkları ilgili kolluk birimine bildirir. İlgili kolluk birimi, yeterli sayıda kolluk görevlisinin dinleme işlemi sırasında hazır bulunmasını sağlar.
(3) İlgili kolluk görevlisi, ikinci fıkrada belirtilen talimatlar doğrultusunda, dinlenecek kişiyi, dinlemenin yapılacağı yerde hazır eder.
(4) Talep eden makam ayrıca belirtmediği sürece, dinlenecek kişinin dinleme talebinde belirtilen kişi olduğuna dair bir tutanak, kolluk görevlisince düzenlenir ve imzalanır.CEZA MUHAKEMESİNDE SES VE GÖRÜNTÜ BİLİŞİM SİSTEMİNİN KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK madde 13)
Ceza infaz kurumunda bulunanlar
(1) Teknik altyapının hazır olması durumunda ceza infaz kurumunda bulunan kişi SEGBİS ile dinlenebileceği gibi, SEGBİS üzerinden duruşmalara da katılabilir.
(2) Talep eden makam, dinleme yapacağı kişinin kimlik bilgilerini, dinleme zamanını ve dinleme için yapılması gereken hazırlıkları ilgili ceza infaz kurumu yönetimine bildirir.
(3) İlgili ceza infaz kurumu görevlisi, ikinci fıkrada belirtilen talimatlar doğrultusunda, dinlenecek kişiyi, dinleme odasında hazır eder.
(4) Talep eden makam ayrıca belirtmediği sürece, dinlenecek kişinin dinleme talebinde belirtilen kişi olduğuna dair bir tutanak, ceza infaz kurumu görevlisince düzenlenir ve imzalanır.
CEZA MUHAKEMESİNDE SES VE GÖRÜNTÜ BİLİŞİM SİSTEMİNİN KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK madde 14)
Tedavi kurumlarında bulunanlar
(1) Soruşturma ve kovuşturma aşamasında tedavi kurumlarında bulunan kişi SEGBİS ile dinlenebileceği gibi SEGBİS üzerinden duruşmalara da katılabilir.
(2) Talep eden makam, dinleme yapacağı kişinin kimlik bilgilerini, dinleme zamanını ve dinleme için yapılması gereken hazırlıkları ilgili tedavi kurumu yönetimine ve kolluk birimine bildirir. İlgili kolluk birimi, yeterli sayıda kolluk görevlisinin dinleme işlemi sırasında hazır bulunmasını sağlar.
(3) İlgili kolluk görevlisi, ikinci fıkrada belirtilen talimatlar doğrultusunda, dinlenecek kişiyi, dinleme odasında hazır eder.
(4) Talep eden makam ayrıca belirtmediği sürece, dinlenecek kişinin dinleme talebinde belirtilen kişi olduğuna dair bir tutanak, kolluk görevlisince düzenlenir ve imzalanır.
CEZA MUHAKEMESİNDE SES VE GÖRÜNTÜ BİLİŞİM SİSTEMİNİN KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK madde 15)
Yargı çevresi dışında bulunanlar
(1) Talep eden makam, SEGBİS kullanmak suretiyle dinleyeceği kişileri, bu kişilere ait adres ve kimlik bilgileri ile varsa isnat olunan suçu ya da olayı, dinleme için yapılması gereken hazırlıkları talep edilen makama bildirir.
(2) Talep edilen makam talep doğrultusunda, dinlenecek kişinin dinleme odasında hazır edilmesini, bu kişinin dinleme talebinde belirtilen kişi olduğuna dair bir tutanak düzenlenmesini sağlar.
(3) Talep eden makam ayrıca belirtmediği sürece, dinlemeden önce dinlenecek kişinin kimliği, adliyelerde yazı işleri müdürü veya hâkim tarafından görevlendirilecek personel marifetiyle tespit edilir.
CEZA MUHAKEMESİNDE SES VE GÖRÜNTÜ BİLİŞİM SİSTEMİNİN KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK madde 16)
Yakalama halinde dinleme
(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen yakalama emri üzerine soruşturma veya kovuşturma evresinde yakalanan kişi, derhal yetkili hâkim veya mahkeme önüne çıkarılır. Şayet çıkarılamıyorsa;
a) Yakalamanın yapıldığı yer Cumhuriyet başsavcılığı, işin niteliğine göre yakalamayı talep eden ya da yakalama kararını veren makam ile irtibata geçer.
b) İrtibata geçilen makamın uygun görmesi halinde yakalanan şahıs, SEGBİS ile dinlenilmesi için hazır edilir. Yakalamanın yapıldığı yerde SEGBİS yoksa bu sistemin bulunduğu ve kullanıma hazır olduğu en yakın yer Cumhuriyet başsavcılığı veya mahkemesine götürülür.
c) En geç yirmi dört saat içinde bu işlemler yapılamıyorsa, aynı süre içinde en yakın sulh ceza hâkimi önüne çıkarılır; serbest bırakılmadığı takdirde, yetkili hâkim veya mahkemeye en kısa zamanda gönderilmek üzere tutuklanır.
(2) Birinci fıkraya göre tutuklanan kişi, işin niteliğine göre yetkili Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkemece uygun görülmesi halinde SEGBİS’in kullanılması suretiyle de dinlenebilir.
CEZA MUHAKEMESİNDE SES VE GÖRÜNTÜ BİLİŞİM SİSTEMİNİN KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK madde 17)
Resmi Gazete Tarihi: 20.09.2011 Resmi Gazete Sayısı: 28060
CEZA MUHAKEMESİNDE SES VE GÖRÜNTÜ BİLİŞİM SİSTEMİNİN KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, soruşturma ve kovuşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkemece dinlenilmesine gerek görülen kişilerin Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi kullanılarak dinlenilmesi, kayda alınması, saklanması ile bunun için gerekli teknik altyapının kurulmasına ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu ve 27/12/2007 tarihli ve 5726 sayılı Tanık Koruma Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
b) Bilişim sistemi: Bilgisayar, çevre birimleri, iletişim altyapısı ve programlardan oluşan veri işleme, saklama ve iletmeye yönelik sistemi,
c) SEGBİS: UYAP Bilişim Sisteminde ses ve görüntünün aynı anda elektronik ortamda iletildiği, kaydedildiği ve saklandığı Ses ve Görüntü Bilişim Sistemini,
ç) SEGBİS yazılımı: UYAP Bilişim Sisteminde SEGBİS’in gerçekleştirilmesi için geliştirilen yazılımı,
ç) Talep eden makam: SEGBİS ile dinlemeyi talep eden Cumhuriyet savcılığı, hâkim ve mahkemeyi,
d) Talep edilen makam: SEGBİS ile dinleme talep edilen Cumhuriyet savcılığı, hâkim ve mahkemeyi,
e) UYAP Bilişim Sistemi: Adalet hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan bilişim sistemini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Teknik Esaslar
Sistem için gerekli standartlar
MADDE 4 – (1) Görüntü ile sesin aynı anda güvenli bir şekilde iletilebilmesi ve kaydedilebilmesi gerekir.
(2) Görüntü, ilgilinin yüz ifadelerini, vücut hareketlerini, tavır ve davranışlarını gözlemlemeye; ses, ilgilinin duygularını anlamaya ve söylediklerini anlaşılır şekilde dinlemeye imkân verecek nitelikte olur.
(3) Bilgi, belge ve delillerin elektronik ortamda anında iletilebilmesi gerekir.
Sistemin kurulması
MADDE 5 – (1) Bakanlık, UYAP Bilişim Sistemi kapsamında SEGBİS’i kurar, işletir, geliştirir, bakım ve idamesini sağlar.
Kayıtların saklanması
MADDE 6 – (1) SEGBİS ile elde edilen kayıtlar, nitelikli elektronik imza ile imzalanarak güvenli bir şekilde talep eden makam tarafından saklanır.
Yazılı tutanağa dönüştürme
MADDE 7 – (1) SEGBİS ile elde edilen kayıtlar, ilgili mevzuatta öngörülen usule göre UYAP Bilişim Sisteminde yazılı tutanağa dönüştürülüp, elektronik imza ile imzalanır. Yazılı tutanağa dönüştürme işlemleri için yazılım veya donanım araçları kullanılabilir.
(2) Bu kayıtların tutanağa dönüştürülmesi işlemi; soruşturma aşamasında soruşturmayı yürüten Cumhuriyet başsavcılığı veya hâkim tarafından, kovuşturma aşamasında ise esas mahkemesince yapılır.
Kayıtların taraflara verilmesi ve izlenmesi
MADDE 8 – (1) Ses ve görüntü kayıtları taraflara verilmez ancak yazılı tutanağa dönüştürülen kayıtlar kanunlarda öngörülen şartlara uygun olarak verilebilir.
(2) Talep veya itiraz halinde ses ve görüntü kayıtları, kanunlarda öngörülen şartlara uygun olarak soruşturma ve kovuşturma makamı gözetiminde ilgilisine izletilebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ses ve Görüntü Bilişim Sisteminin Kullanılacağı Durumlar
Soruşturma veya kovuşturma işlemlerinin kayda alınması
MADDE 9 – (1) Görüntülü ve sesli iletişim tekniğinin kullanılması olanağının varlığı hâlinde, kanunlardaki usul ve esaslar dairesinde, soruşturma veya kovuşturma aşamasında yapılan her türlü işlem SEGBİS ile kayda alınır.
(2) Ancak;
a) Mağdur çocukların,
b) Duruşmaya getirilmesi mümkün olmayan ve tanıklığı maddi gerçeğin ortaya çıkarılması açısından zorunlu olan kişilerin,
tanıklığında bu kayıt zorunludur.
Kimliği saklı tutulan tanıkların dinlenilmesi
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri, Tanık Koruma Kanunu ile 11/11/2008 tarihli ve 27051 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhuriyet Başsavcılıkları ve Mahkemelerce Alınacak Tanık Koruma Tedbirlerine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak şartıyla kimliği saklı tutulan tanıkların dinlenilmesinde de uygulanır.
(2) Kimliği saklı tutulan tanıklar SEGBİS ile uzaktan dinlenebilir. Bu dinleme sırasında kimliği saklı tutulan tanığın bulunduğu yer yetkili Cumhuriyet savcısı veya hâkimi hazır bulunur.
Uluslararası karşılıklı adli yardımlaşma işlemlerinde kullanılması
MADDE 11 – (1) Uluslararası karşılıklı adli yardımlaşma çerçevesinde SEGBİS kullanılabilir.
(2) Dinlemenin ne şekilde tertip edileceği ve ücret konusu taraflar arasındaki mutabakatla sağlanır.
(3) SEGBİS ile adli yardımlaşma talepleri sesli ve görüntülü iletişim tekniğinin uygulanması talebi örneği doldurularak Bakanlık aracılığıyla gerçekleştirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Usul Hükümleri
Huzurda bulunanlar
MADDE 12 – (1) Huzurda bulunanların dinlenmesinde 9 uncu madde hükümleri uygulanır.
Huzurda bulunamayanlar
MADDE 13 – (1) Soruşturma ve kovuşturma aşamasında talep eden makam tarafından kabul edilen mazeretleri nedeniyle hazır bulunamayan kişi SEGBİS ile dinlenebileceği gibi SEGBİS üzerinden duruşmalara da katılabilir.
(2) Talep eden makam, dinleme yapacağı kişinin kimlik bilgilerini, dinleme zamanını ve dinleme için yapılması gereken hazırlıkları ilgili kolluk birimine bildirir. İlgili kolluk birimi, yeterli sayıda kolluk görevlisinin dinleme işlemi sırasında hazır bulunmasını sağlar.
(3) İlgili kolluk görevlisi, ikinci fıkrada belirtilen talimatlar doğrultusunda, dinlenecek kişiyi, dinlemenin yapılacağı yerde hazır eder.
(4) Talep eden makam ayrıca belirtmediği sürece, dinlenecek kişinin dinleme talebinde belirtilen kişi olduğuna dair bir tutanak, kolluk görevlisince düzenlenir ve imzalanır.
Ceza infaz kurumunda bulunanlar
MADDE 14 – (1) Teknik altyapının hazır olması durumunda ceza infaz kurumunda bulunan kişi SEGBİS ile dinlenebileceği gibi, SEGBİS üzerinden duruşmalara da katılabilir.
(2) Talep eden makam, dinleme yapacağı kişinin kimlik bilgilerini, dinleme zamanını ve dinleme için yapılması gereken hazırlıkları ilgili ceza infaz kurumu yönetimine bildirir.
(3) İlgili ceza infaz kurumu görevlisi, ikinci fıkrada belirtilen talimatlar doğrultusunda, dinlenecek kişiyi, dinleme odasında hazır eder.
(4) Talep eden makam ayrıca belirtmediği sürece, dinlenecek kişinin dinleme talebinde belirtilen kişi olduğuna dair bir tutanak, ceza infaz kurumu görevlisince düzenlenir ve imzalanır.
Tedavi kurumlarında bulunanlar
MADDE 15 – (1) Soruşturma ve kovuşturma aşamasında tedavi kurumlarında bulunan kişi SEGBİS ile dinlenebileceği gibi SEGBİS üzerinden duruşmalara da katılabilir.
(2) Talep eden makam, dinleme yapacağı kişinin kimlik bilgilerini, dinleme zamanını ve dinleme için yapılması gereken hazırlıkları ilgili tedavi kurumu yönetimine ve kolluk birimine bildirir. İlgili kolluk birimi, yeterli sayıda kolluk görevlisinin dinleme işlemi sırasında hazır bulunmasını sağlar.
(3) İlgili kolluk görevlisi, ikinci fıkrada belirtilen talimatlar doğrultusunda, dinlenecek kişiyi, dinleme odasında hazır eder.
(4) Talep eden makam ayrıca belirtmediği sürece, dinlenecek kişinin dinleme talebinde belirtilen kişi olduğuna dair bir tutanak, kolluk görevlisince düzenlenir ve imzalanır.
Yargı çevresi dışında bulunanlar
MADDE 16 – (1) Talep eden makam, SEGBİS kullanmak suretiyle dinleyeceği kişileri, bu kişilere ait adres ve kimlik bilgileri ile varsa isnat olunan suçu ya da olayı, dinleme için yapılması gereken hazırlıkları talep edilen makama bildirir.
(2) Talep edilen makam talep doğrultusunda, dinlenecek kişinin dinleme odasında hazır edilmesini, bu kişinin dinleme talebinde belirtilen kişi olduğuna dair bir tutanak düzenlenmesini sağlar.
(3) Talep eden makam ayrıca belirtmediği sürece, dinlemeden önce dinlenecek kişinin kimliği, adliyelerde yazı işleri müdürü veya hâkim tarafından görevlendirilecek personel marifetiyle tespit edilir.
Yakalama halinde dinleme
MADDE 17 – (1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen yakalama emri üzerine soruşturma veya kovuşturma evresinde yakalanan kişi, derhal yetkili hâkim veya mahkeme önüne çıkarılır. Şayet çıkarılamıyorsa;
a) Yakalamanın yapıldığı yer Cumhuriyet başsavcılığı, işin niteliğine göre yakalamayı talep eden ya da yakalama kararını veren makam ile irtibata geçer.
b) İrtibata geçilen makamın uygun görmesi halinde yakalanan şahıs, SEGBİS ile dinlenilmesi için hazır edilir. Yakalamanın yapıldığı yerde SEGBİS yoksa bu sistemin bulunduğu ve kullanıma hazır olduğu en yakın yer Cumhuriyet başsavcılığı veya mahkemesine götürülür.
c) En geç yirmi dört saat içinde bu işlemler yapılamıyorsa, aynı süre içinde en yakın sulh ceza hâkimi önüne çıkarılır; serbest bırakılmadığı takdirde, yetkili hâkim veya mahkemeye en kısa zamanda gönderilmek üzere tutuklanır.
(2) Birinci fıkraya göre tutuklanan kişi, işin niteliğine göre yetkili Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkemece uygun görülmesi halinde SEGBİS’in kullanılması suretiyle de dinlenebilir.
Dinleme sırasında hazır bulunacaklar
MADDE 18 – (1) Dinleme sırasında dinlenecek kişinin bulunduğu yerde Cumhuriyet savcısı veya hâkimin hazır bulunması, talep eden makamın isteğine bağlıdır.
Dinlenecek kişiye bilgi verme
MADDE 19 – (1) İlgililere görüntü ve ses kaydının yapılacağı konusunda bilgi verilir.
Diğer usuli işlemler
MADDE 20 – (1) Kimlik tespitine ilişkin tutanak zorunluluk nedeniyle haricen tutulmuş ise taranıp, aslı ile aynı olduğuna dair ibare eklenerek, yine elektronik imza ile imzalanmak suretiyle dinleme talep eden makama, UYAP Bilişim Sistemi üzerinden gönderilir.
(2) Belge asılları mahallinde saklanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
SEGBİS’in kullanılabileceği diğer alanlar
MADDE 21 – (1) SEGBİS, Yargıtay, Bölge Adliye Mahkemeleri dâhil kanun yolu makamlarınca ve Ceza Muhakemesi Kanununun uygulandığı durumlarda da kullanılabilir.
Kayıtların kanun yolu makamlarına gönderilmesi
MADDE 22 – (1) Kanun yollarına müracaat halinde ses ve görüntü kayıtları itiraz, istinaf veya temyiz merciine gönderilir.
Teknik personel
MADDE 23 – (1) SEGBİS’in çalışmasını temin için yeteri kadar teknik personel görevlendirilir.
Yürürlük
MADDE 24 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 25 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.