Ankara Cumhuriyet Savcılarından Muhittin Kaya’yı kaybettik.

Üzerimizde büyük emeği bulunan Türkiye’nin ilk Bilişim Suçları Savcılarından Ankara Cumhuriyet Savcısı Muhittin Kaya 14.04.2016 Perşembe günü Ankara’da vefat etmiştir.

15.04.2016 Cuma saat 14.30’da Ankara Adliyesi önünde tören gerçekleştirilecek olup 16.04.2016 Cumartesi günü ikindi namazına müteakip İstanbul Karacaahmet mezarligi içerisindeki Şakirin Camiinde defnedilecektir. Tüm sevenlerinin ve hukuk camiasının başı sağ olsun.

Muhittin Kaya’nın kendi arşivimde bulunan hukuk etkinliği fotoğraflarını ve yapmış olduğumuz röportajı aşağıda sizlerle paylaşıyorum.

Yeni TCK tasarısı’nın Bilişim Suçları  ile ilgili maddeleri için TBD Hukuk Çalışma Grubu önderliğine yürütülen kanun tasarısı çalışmaları. (Akçakoca-2004)

 

 

 

 

 

 

 

ANKARA BAROSU BİLİŞİM SUÇLARI PANELİ

 

 

 

 

 

 

Abant – 5651 sayılı yasa Çalıştayı

Ankara Cumhuriyet Bașsavcılığı Bilișim Suçları Bürosu Cumhuriyet Savcısı Muhittin Kaya
ile röportaj…

2007-Ankara Barosu Bilişim ve Hukuk Dergisi

 

BİLİȘİM SUÇLARI BÜROSU NE ZAMAN AYRI BİR BÜROSU OLARAK KURULDU VE BU İȘLE GÖREVLENDİRİLMİȘ OLAN KAÇ CUMHURİYET SAVCISI VAR?

Bilișim alanında ișlenen suçlarda yoğun bir artıș olduğunun görülmesi üzerine ve uygulama birliği de sağ- lanması için Ankara Cumhuriyet Bașsavcısı sayın Hüseyin BOYRAZOĞLU’nun talimatlarıyla 31.12.2006’da kuruldu, șu anda görevli 3 Cumhuriyet Savcısı vardır. Birisi ben, di-ğerleri Dr.Hakan KIZILASLAN ve Özgür KAMIȘLIK’tır.

 

BİR BİLİȘİM SUÇU İȘLENDİĞİNDE BİLDİĞİMİZ KADARIYLA, GEÇMİȘTE HEM HAZIRLIK NUMARASI HEM DE BASIN NUMARASI ALMAK GEREKİYORDU, BİLİȘİM BÜROSU OLUȘTURULDUKTAN SONRA BU SİSTEMDE BİR DEĞİȘİKLİK OLDU MU? PEKİ BİLİȘİM SAVCILARININ AYRI BİR KALEMİ VAR MI? ÇALIȘMA DÜZENİNİZ NASIL?

Bu soruya cevap vermeden önce sorușturma evraklarının yürüyüșüyle ilgili çok kısa olarak Ankara Cumhuriyet Bașsavcılığının çalıșma sisteminden bahsetmek isterim. Bașsavcılığımıza evraklar suç tü- rüne göre 3 ayrı birime gider: Birincisi basın suçları, ikincisi CMK 250. maddeye göre yetkilendirilen savcılığı ilgilendiren suçlar, üçüncüsü de geriye kalan suçlara ilișkin Genel Sorușturma kalemleri, Yukarıda sayılan her birim ayrı numara sistemine göre kayıt altına alınır. Suç türlerinin artması ve özellikle uygulama birliği hedefl endiğinden bir kısım suçlarda ihtisaslașma yoluna gidilmiștir. Bu ihtisaslașma ya suçun niteliğine ya da failin sıfatına göre olușmaktadır. “ÇEK SUÇLARI BÜROSU”, “KAÇAKÇILIK VE MALİ SUÇLAR BÜROSU”, “BİLİȘM SUÇLARI BÜROSU”, “MEMUR SUÇLARI BÜROSU” ve “ÇOCUK BÜROSU” ve geriye kalan suçları yürüten “GENEL SORUȘTURMA BÜROSU ” bulunmaktadır. Bu büroların tamamı aynı yerden numara alır. “TEVZİİ BÜROSU” tarafından ilgili bürolara yukarıda izah edilen kıstaslara göre dağıtımı yapılır. Bilișim suçlarının tamamı bilișim bürosuna ait ve bașka büroya gönderilmesi gibi bir durum artık söz konusu değil. Sadece bilișim suçları bürosuna kayıt yapılıyor. Ancak özellikle hakaret suçları, nasıl ki gazetelerde ișlendiğinde basın savcılığında bakılıyorsa, internet haber sitelerinde yapıldı- ğında da somut olay olarak bundan farklı olmadığı için aynı nitelikte basın savcılığının görevinde olan bir suç sayılıyor. Ankara adliyesinin yer darlığı nedeniyle șimdilik Çocuk suçları bürosuyla birlikte aynı kalemi paylașıyoruz, her Cumhuriyet Savcısı’nın kendisine ait olmak üzere toplam 3 kâtibimiz var. Ayrı bir kalem düzeneğimiz yok, aynı șekilde çocuk bürosu da bizim gibi çalıșıyor. Her kâtip her ișe bakı- yor. Çalıșma sistemimiz diğer bü- rolara göre farklı olmakla birlikte sonuçlanan evrakların sonuçlandırılıș șekilleri (İddianame, Kovuș- turmaya Yer Olmadığına Dair Karar, Yetkisizlik Kararı, Birleștirme Kararı ve Zaman Așımı Bürosuna gönderme gibi) aynıdır. Biz bilișim suçları bürosu olarak her Cumhuriyet Savcısı haftalık nöbet tutar. Nöbet sırasında gelen baș- vuruları almak, Yakalanması gerekiyorsa yapılacak operasyonları yönetmek ve yönlendirmek, șüpheli yakalandığı taktirde tutuklamaya sevk etmek veya gerek yoksa serbest bırakmak, gerekli bütün talimatları vermek, Müștekinin hedef göstermesi halinde operasyonel ișlemler yapmak veya yapılması talimatını vermek.

 

AYRI SAVCILIK BÜROSU OLUȘTURULDUĞUNDAN BU YANA GELEN DOSYA SAYISI TAHMİNİ NE CİVARDA?

01.01.2007’den 30.06.2007’ye kadar sadece bana gelen evrak sayısı 1685, 01.07.2007’den 31.07.2007 tarihine kadar gelen hazırlık evrak sayısı da 231 dir. Halen elimde 463 sorușturma evrakı bulunmaktadır.

 

EN ÇOK HANGİ BİLİȘİM SUÇLARI İLE KARȘILAȘIYORSUNUZ?

En çok bankalarla ilgili șikayetler geliyor. Özellikle müștekinin banka hesabına internet üzerinden giriliyor ve banka hesabını hack (hacker-hack eyleminde bulunan kimse, Hack eylemi ise, bilgisayar ișletim sistemlerinin zayıf yanlarını tespit ederek bu zayıf yanlardan sisteme girmeyi bașararak güvenlik,șifre vs. gibi önlemlerin bertaraf edilmesidir.) eden bu sayede banka hesabını ele geçiren kiși tarafından önceden kendisi tarafından ayarlanan bazı kișilere EFT yoluyla havale çıkarılıyor. Bunlar genelde șöyle oluyor; hacker dediğimiz asli maddi fail, müștekinin hesabını hack edip ele geçiriyor, önce bir kaç kiși ayarlıyor. Çalınmıș, kaybolmuș sürücü belgesi ya da kimlik belgelerini alarak yerine ayarladığı kișilerin fotoğrafl arını yapıștırıyor ve farklı șehirlerde ve/veya farklı banklarda bu kișiler adına hesaplar açtırıyorlar. Hacker tarafından daha önceden açtırılan bu hesaplara hackerin girdiği șikâyetçiye ait hesaptan bu yeni hesap numaralarına havale yapıyorlar ve ișbirlikçiler gidip paraları saliselerle çekiyorlar. Sahte kimliklere açtırılan hesaplara dayalı olarak çıkarılan bir kredi kartı varsa o kartla çeșitli mağaza veya mağazalardan alıș-verișler yaparak hemen pos makinesinden ișlem yapıyorlar. Böylelikle müștekinin hesabı boșaltılmıș oluyor. Bir bașka suç çeșidi șöyle;Cep telefonunuza bir çağrı atılıyor. Siz, kaydetmemiș olabileceğiniz tanıdık bir numara olduğunu düșünerek arayan kișiyi geri arıyorsunuz. Cevap veren kiși emniyetten aradığını, sizin birilerinin telefonuna kötü içerikli mesajlar attığınızdan bahisle hakkınızda șikayet olduğunu söylüyor. Siz hemen telașlanıyorsunuz, arkadan muhtemelen önceden bilgisayardan ayarlı telsiz konușmaları geliyor ve bu kișinin gerçekten emniyette görevli bir kiși olduğunu düșünüyorsunuz. Sonrasında size, “bu olayı çözmek adına gerekli telefon görüșmelerini yapabilmek için bir miktar kontöre ihtiyacı olduğunu” söylüyor. O telașla hemen kontörleri gönderiyorsunuz. Böylelikle, hem sizden kontör almak suretiyle sizi dolandırıyor, hem de telefonunuzla seks sitelerine bağlanıyor ve saatlerce bu sitelerde kalabiliyor. Ayrıca dolandı- rıcıya ait telefona GSM operatörlerinin uygulaması gereği bol miktarda sizden bedava kontur yüklenmiș oluyor. Böyle bir șey olduğunu ancak faturanız gelince fark edebiliyorsunuz. Veya akıl edip bulunulan yer Emniyet Müdürlüğünü arayarak kișinin gerçekte emniyette çalıșıp-çalıșmadığını sormak suretiyle gerçekte dolandırıldı- ğını anlayıp hemen bașvuruda bulunanlar da çıkmaktadır. Üçüncü yaygın olayda, siz MSN Messenger ile bir arkadașınızla yazıșıyorsunuz. Size listenizdeki arkadașınızdan bir e-mail ya da ileti geliyor ve bir web sitesine girmenizi söylüyor. Siz de bu iletiyi gönderenin arkadașınız olduğunu zannedip o siteye giriyorsunuz ve bu andan itibaren site sizden nickname’nizi ve șifrenizi istiyor. Bu size göndermiș olduğu bir programdır ve bu șekilde size ait e-mailinizi ve buna dayalı olarak MSN’ deki hesabınızı ele geçirmiș oluyor ve sizin bütün arkadașlarınıza aynı șekilde ileti gönderiyor, kontör istiyor, resimlerinizi alıyor, photoshopla ișleyip internette yaymakla tehdit ederek para almaya çalıșıyor veya bunlar gibi değișik șekillerde size zarar vereceğini yazanlar da var. Bir bașka yöntemde de msn messenger șifrenizi ve e-mailinizi ele geçirerek sizin adınızla bașka kimselere hakeret etmeye bașlanıyor. Bu șekilde hesabı ele geçirilen hakkında șikâyetler geldiği de oluyor. Bunların dıșında çocuk pornosuyla ilgili sorușturmalarımız oluyor. Çocuk pornosunu yurtdıșından getiren, satan, TCK 226. maddedeki eylemler ve özellikle internet üzerindeki çocuk pornografisi bizi ilgilendiriyor. Bu konuda diğer ülkelerin interpolleri Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiș Daire Bașkanlığı ile irtibat kuruyor ve o irtibat sonucunda evrak bize geliyor ve gerekli ișlemler baș- latılıyor. Çoğunlukla internet üzerindeki çocuk pornosunu yurtdıșından gelen ihbarlarla öğrenebiliyoruz. Yakın zamanda olan bir bașka olayda, msn üzerinde sohbet eden bir bayan karșısındaki kișinin isteği üzerine web cam’ını açıyor ve kiși, karșısındaki bayanın güvenini sağladıktan sonra soyunmasını sağlıyor, bu arada da web cam görüntülerini kaydediyor. Ardından bașka account alıp, görüntülerini kaydettiği kișiyle konușarak, para vermezse görüntülerini internette yayınlayacağını söylüyor. Bu șekildeki olayları çeșitlendirmek mümkün. Bu nedenle, umarım bu röportajı olduğunca fazla kiși okuyup internet tuzaklarına gerekli önlemleri alarak bilinçli davranır. İnternet yoluyla hakaret sövme gibi suçlarda failler suç ișlemek için internet cafeleri kullandıklarından sonuca ulașmamız çoğunlukla zorlașıyor. Ancak, internet sitelerini hackleme, verileri bozma gibi suçlar çok fazla yok. Bu suçların olmamasının nedeni, site hacklemek gibi eylemlerin yapılabilmesi için çok geniș bir zamana yayılması gerekmesi. Failler, iz bırakmamak adına internet cafeleri kullanıyorlar, ancak internet cafeler bir siteyi hacklemek için gerekli çalıșmanın yapılabileceği bir ortam değil. Bu nedenle bu tarz olaylarla fazla karșılașmıyoruz. Kar- șılaștığımızda da çoğunlukla ev veya iș yeri kullanıcısı olmaları nedeniyle ele geçirilmeleri kolay olmaktadır.

 

TCK’DAKİ BİLİȘİM SUÇLARINA İLİȘ- KİN MADDELERDE GEÇEN KAVRAMLAR VE İFADELER KARIȘIKLIĞA YOL AÇABİLECEK DERECEDE BİRBİRİNE YAKIN. BU MADDELER ARASINDAKİ AYRIMI UYGULAMADA NASIL YAPIYORSUNUZ?

Hangi olayın hangi fıkraya girdiği olayın oluș șekline göre belirleniyor, yani tasnifl endirmeyi olay geldiğinde gidilebiliyor. Bu tarz bir kalıba sokmak anlamsız olur. Bildiğiniz gibi bu konuları ayrıntılı düzenleyen bir Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleșmesi var. Siber suçlar sözleș- mesinin ülkemizde de gerekli uyarlamalar, karșılıklılık esası gözetilmesi ve bu esas doğrultusunda gerekli çekinceler konarak bir an önce kabulü mutlak olarak gerekiyor.

 

BİLİȘİM SUÇLARI İȘLENİRKEN İȘİN İÇİNE FARKLI ÜLKELER GİRDİĞİNDE YARGILAMA YETKİSİ KONUSUNDA UYUȘMAZLIKLAR ÇIKABİLİYOR MU?

Örneğin çocuk pornosu ile ilgili dosyaları Almanyada yapılan bir siteden Türkiyede dosya indirilmiș. TCK 226 çok güzel düzenlenmiș bir madde, bilgisayarında çocuk pornosu ile ilgili dosya bulunduran kimselerin bunları yayma ihtimali olduğu düșünülerek cezalandırılması esası öngörülü- yor. Amerikada, çocuk pornosu ile ilgili eylemlerde hazırlık hareketleri bile suç sayılıyor. Suç yabancı ülkede ișlense bile Türkiye’de bulunan fail yakalandığı an biz ișlem yapıyoruz.

 

SORUȘTURMA AȘAMASINDA KURUMLARLA YAPILAN YAZIȘMALARDAN SONUÇ ALMAK NE KADAR SÜRÜYOR, BU KONUDAKİ SIKINTILAR NELER?

Bu olay gerçekten bir problem. Örneğin Telekomünikasyon Kurumu İletișim Daire Bașkanlığından veya Bilișim Ağları Dairesi Bașkanlığından, dosyanın kayıt tarihinden itibaren 45 günden önce hiç bir cevap gelmiyor. Gelen cevaba göre șüpheli çağrılıyor kișiye Ankarada’ysa çağrı çıkartılıyor tebligata rağmen gelmiyorsa zorla getirme emri çıkarılıyor. Ankara dıșında ise talimat yazılıyor. Süre böyle uzuyor. Oysa ülke içinde kullanılan IP’lerden hareketle faillere ulașabilmek için kurumların her bir yer Cumhuriyet Bașsavcılığına sınırlı sayıda sorumlusu belli olacak șekilde sorgulama imkânı verilmelidir. Bu takdirde bir çok 45 günler tasarruf edilmiș olur.

 

BİLİȘİM SUÇLARININ AYDINLATILMASI İÇİN SUNULAN BİLİȘİM İMKANLARI YETERLİ Mİ?SİZE SAĞLANAN İMKANLAR NELER?

Büroda ADSL aboneliğimiz var, bunun yanında internette ișlenen suçlarla ilgili çıktı almak gerekiyorsa müștekinin rızası dahilinde renkli çıktılar alınıyor ve evraklara ekleniyor. Șikâyetçinin huzurunda suç unsuru teșkil eden deliller internetten kayıt altına alınıyor.

 

YAZIȘMALARI YAPMAK İÇİN DİĞER SAVCILIKLARLA YAZIȘMALAR YAPILIRKEN ELEKTRONİK ORTAM KULLANILIYOR MU?

Henüz elektronik imza yaygınlașmadığı için böyle bir imkânımız yok. Yüksek Bakanlık tarafından TÜ- BİTAK sertifikalı Elektronik imzaları- mız gönderildiğinde UYAP aracılığıyla yazıșmalar internet üzerinden yapılabilecek ve böylelikle eskisine oranla ișlemlerimiz hızlanacak. Elektronik imza alındığında talimat yazılacak Cumhuriyet Bașsavcılığı’na UYAP üzerinden müzekkerenin yanında diğer belgeler taranarak gönderebilme sağlanacağını umuyoruz. Bu takdirde posta ve fotokopi çekilmeyerek kağıt ve toner tasarrufu sağlanmıș olacaktır.