Bağış karşılığında kitle fonlama kampanyalarının hukuki durumu nedir? 

 
Kitle Fonlaması Tebliği 27.10.2021 tarihli 31641 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
 
Bu Tebliğin amacı, paya ve borçlanmaya dayalı kitle fonlamasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
 
Platform: Paya ve/veya borçlanmaya dayalı kitle fonlamasına aracılık eden ve elektronik ortamda hizmet veren kuruluşu ifade eder.
 
Kitle fonlama platformları aracılığıyla ödül veya bağış karşılığında fon toplanması faaliyetleri bu Tebliğ hükümlerine tabi değildir.
 
 

“Kitle fonlaması” terimi yakın zamanda kullanılmaya başlandı; ancak farklı kitle fonlaması biçimleri olduğu için, bu yeni terimin ne anlama geldiği her zaman net değildir. Basitçe ifade etmek gerekirse, kitle fonlaması bir topluluktan para toplamaktır ve tipik olarak İnternet üzerinden para toplamak anlamına gelir. Bu uyarı, bir kitle fonlaması türüne odaklanır: bağışlar için kitle fonlaması, yani paranın talep edildiği ancak karşılığında hiçbir hizmet veya malın sunulmadığı kitle fonlaması.  

Bağışa dayalı kitle fonlaması , çok sayıda katkıda bulunandan bireysel olarak küçük bir miktar bağışta bulunmalarını isteyerek bir proje için para sağlamanın bir yoludur. Buna karşılık, destekçiler, bağışın boyutu arttıkça prestiji artan jeton, token ödülleri alabilirler. Bununla birlikte, en küçük meblağlar için, fon veren hiçbir şey almayabilir.

İnsanlar birbirlerinden her zaman para istediler: Bir çocuk veya akraba hasta olduğunda, yoksullaştığında veya başka bir şekilde acı çektiğinde soruyoruz; en sevdiğimiz hayır kurumları ve amaçları adına soruyoruz; hatta bir iş kurmak için para bile isteyebiliriz. Genellikle aile ve arkadaşlara, iş arkadaşlarına ve diğer tanıdıklara sorarız; Bazen de tanımadığımız insanlara soruyoruz. Teknoloji değiştikçe, para isteme yöntemlerimiz de değişti. Artık sosyal ağlar aracılığıyla (Facebook, Twitter, Linkedin vb.) yüzlerce kişiden kolayca para isteyebiliyoruz; arkadaşlarımız da isteklerimizi arkadaşlarıyla kolayca paylaşarak binlerce kişiye ulaşabiliyor. Bu şekilde, büyük bir “kalabalık” insandan her türlü nedenden dolayı fon toplanabilir. Bu kitlesel fonlama.

Daha resmi bir tanımla kitle fonlaması, diğer kişiler veya kuruluşlar tarafından başlatılan çabaları desteklemek için genellikle İnternet aracılığıyla ağ kuran ve paralarını bir araya toplayan bireylerin ortak çabasıdır.

Pek çok kitle fonlaması platformu vardır (bunlar genellikle web siteleridir); birkaç popüler olan GoFundMe, IndieGoGo ve Kickstarter’ı içerir. Farklı siteler genellikle farklı türde bağış toplama projelerine odaklanır: bazıları bireysel amaçlar ve hayır kurumları için para toplamaya odaklanır; diğerleri sanatsal projeler (müzik albümleri, kitaplar, filmler, video oyunları) için para toplar; diğerleri önerilen buluşları veya ürünleri finanse eder; ve yine de diğerleri bu özelliklerin çoğunu veya tamamını birleştirir. Tipik olarak, kullanıcılar kendi projelerini oluşturabilirler ve bu projeler daha sonra kitle fonlaması web sitesinde web sayfaları olarak barındırılır; daha sonra, kullanıcılar bu projeleri – veya destekledikleri diğer kitlesel fonlama projelerini – sosyal ağlarını kullanarak paylaşabilir ve böylece projelerin potansiyel bağışçılardan oluşan geniş bir kitleye ulaşmasını sağlar. 

Genel olarak, kitle fonlaması platformu bağışları yönetir ve projenin bağış toplama hedefine yönelik ilerlemeyi izler; Kitle fonlaması platformu, bu hizmetler karşılığında bağış başına bir ücret veya her bağışın belirli bir yüzdesini (veya her ikisini birden) alır. Better Business Bureau’ya göre, kitle fonlaması platformları genellikle %4 ile %20 arasında ücret alır; kredi kartı işlemcisi bunun üzerine bir ücret talep edebilir. Bu nedenle, tüketiciler belirli bir kitlesel fonlama platformunu kullanmadan veya belirli bir web sitesi aracılığıyla bağışta bulunmadan önce, söz konusu platformun kullanım koşullarını dikkatlice okumalıdır.

Kitle fonlaması, insanlardan para istemenin başka bir yoludur. Bağış toplamanın diğer tüm yollarında olduğu gibi, her zaman bağışçıların cömertliğinden yararlanmaya çalışan dolandırıcılar olacaktır. Bu nedenle, tüm hayırsever bağışlar için ana kural kalır – bağış yapan dikkatli olsun. Bağış yapmadan önce dikkate alınması gereken bazı sorular:

  • Kime bağış yapıyorsun? Avukatın kimliğinden emin misiniz? Başka biri gibi davranan biri olabilir mi? 
  • Bağışladığınız paranın uygun şekilde harcanacağını nasıl anlarsınız? Kamu hayır kurumları denetim gerekliliklerine ve diğer ifşa kurallarına tabidir; bunları AGCharitySearch ,  Charity Navigator ,  Better Business Bureau ve  GuideStar gibi çeşitli sitelerde araştırabilirsiniz  . Hedef alıcınız şeffaf ve sorumlu mu? 
  • Bir kişiye bağış yapıyorsanız: Tanıdığınız biri mi? Güvendiğin biri? Toplanan miktar makul mü yoksa aşırı mı görünüyor? Bir kişiye bağış yaparken, alıcının bağışınızı sizin kullanmayı düşündüğünüz şekilde kullanıp kullanmayacağından emin olmak zor olabilir. En iyi kararınızı kullanın; şüpheniz varsa bağış yapmayın. 
  • Bağış toplama etkinliği GoFundMe gibi bir kitle fonlaması platformu kullanıyorsa açıklamayı ve düzenleyiciyi not edin. Düzenleyen, alıcıyla bağlantılı olduğunu iddia ederse, adını çevrimiçi ve sosyal medyada arayarak doğrulayabilirsiniz. Genellikle kişinin diğer gönderileri herkese açık olur ve orijinalliğin doğrulanmasına yardımcı olabilir. Ek olarak, haber makalelerinde genellikle doğrulanmış bağış toplama etkinlikleri yer alır; Topluluk trajedisi zamanlarında vermek istiyorsanız bunlara yaslanın. 

Bazen ödül kitle fonlaması olarak adlandırılan bağış tokenları toplanan fonlarla üretilecek bir ürünün ön satışını içerebilir. Bağışa dayalı kitle fonlaması, hayır işleri için fon toplamak amacıyla da kullanılabilir.

Bu tür bir kitle fonlaması bağışlara dayandığından, fon verenler proje üzerinde herhangi bir mülkiyet veya hak elde etmezler ve projeye alacaklı da olmazlar.

  • Bağışa dayalı kitle fonlaması, büyük bir grup insandan bağış yapmalarını isteyerek para toplamanın bir yoludur.
  • Bağış seviyeleri, ilgili ayrıcalıklar veya ödüller ile ayarlanabilir.
  • Bağışa dayalı kitle fonlaması, geri ödeme taahhüdü veya mülkiyet hissesi olmaması bakımından kredilerden veya öz sermayeden farklıdır.

Bir girişimcinin veya mucidin yeni bir ürün veya hizmet için harika bir fikri varsa, kitle fonlaması, bankalar veya özel krediler yoluyla veya hisse senedi teklif ederek borç para almanın geleneksel yöntemlerinin aksine, para toplamak için alternatif bir yol sunar . Bağışa dayalı kitle fonlaması yoluyla, girişimci, her biri projeye nispeten küçük bir meblağ bağışlayan çok sayıda destekçiye ürününü önceden satabilir. Girişimci, daha yüksek bağış miktarlarını teşvik etmek için, finanse edilen projenin veya şirketin tam mülkiyetini elinde tutarken değeri veya önemi artan simgesel ödüller de sunabilir.

Bağışa dayalı kitle fonlaması platformlarına örnek olarak Kickstarter, Indiegogo, CrowdFunder ve RocketHub verilebilir. Hayır amaçlı amaçlar için bağış toplamayı amaçlayan bağışa dayalı kitle fonlaması platformları arasında GoFundMe, YouCaring.com, GiveForward ve FirstGiving yer alır. Tipik olarak, bu hizmetler tüm bağışların %5 ila %10’unu alır.

Hayır kurumları, yardım çabaları için destek toplamanın bir yolu olarak kitle fonlamasına bakabilir veya kuruluşun savunduğu nedenler olabilir. Örneğin, afet yardım kuruluşları, yıkıcı fırtınalardan veya depremlerden etkilenen kişilerin aranmasına, kurtarılmasına, kurtarılmasına ve tedavi edilmesine yardımcı olmak için fon arayabilir. Afet bölgesine yiyecek ve giyecek nakliyesinin finansmanı gibi özel ihtiyaçlar için kampanyalar düzenlenebilir. Bağışlar, geçici barınakların inşasını veya tıbbi malzeme tedarikini desteklemek için istenebilir. Kitle fonlaması, başka türlü devlet afet fonları tarafından karşılanmayacak olan altyapı ve kamu hizmetlerinin yeniden inşası için ödeme yapmak için de kullanılabilir.

Bağışa dayalı kitle fonlaması, özünde mikrofinansmanla karşılaştırılabilir olarak görülebilir . Parayı güvence altına alma gereklilikleri, bir finansal kuruluş kullanmak kadar katı değildir ve aranan fon miktarı, bir bankadan veya geleneksel yatırımcılardan alınabilen minimum kredi veya kredi tutarından daha az olabilir. Bununla birlikte, böyle bir platform aracılığıyla toplanan nihai miktarın, aranan ilk hedefi çok aşması duyulmamış bir şey değildir. Ayrıca, vaat edilen tokenlar veya ürünler üzerinde hiçbir zaman teslim edilmeyen kitlesel fonlamalı büyük kampanya örnekleri de olmuştur.

Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar İçin Kitle Fonlamasının Avantajları

Kitle fonlamasının bir dizi avantajı vardır, işte ana noktalardan bazıları:

  • Başarılı projeler için, ön ödeme olmaksızın ilk finansmanı sağlamanın hızlı bir yoludur.
  • Projenizin daha fazla pazarlanmasına izin verir
  • Nasıl geliştireceğiniz konusunda geri bildirim ve rehberlik alabilirsiniz.
  • Ürününüzün pazarda ne kadar geçerli olduğu konusunda size iyi bir fikir verir.
  • Yatırımcılar ilerlemenizi izleyebilir ve gördüklerine göre finansal kararlar verebilir.
  • Bir banka kredisi veya diğer geleneksel finansman seçeneklerini almakta zorlanıyorsanız, bu harika bir alternatiftir.

Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar İçin Kitle Fonlamasının Dezavantajları

Pek çok avantaj olmasına rağmen, aşağıdakiler gibi bazı dezavantajlar da vardır:

  • Finansman hedefinize ulaşamazsanız, para normalde taahhüt verenlere iade edilir ve hiçbir şey almazsınız.
  • Kitle fonlaması kampanyası yürütmek çok çaba gerektirir
  • Herhangi bir başarısız kitle fonlaması girişimi işletmenizin itibarına zarar verebilir. 
  • Uygun telif hakkı kanallarından geçmediyseniz, fikrinizi çaldırabilirsiniz.
  • Ödül sistemi, başlangıçta tahmin ettiğinizden daha fazla paraya mal olabilir. Bu, toplamayı umduğunuz fonlarda bir engel oluşturacaktır.

Bağış karşılığında kitle fonlama kampanyalarının hukuki durumu nedir? 

 
Kitle Fonlaması Tebliği 27.10.2021 tarihli 31641 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
 
Bu Tebliğin amacı, paya ve borçlanmaya dayalı kitle fonlamasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
 
Platform: Paya ve/veya borçlanmaya dayalı kitle fonlamasına aracılık eden ve elektronik ortamda hizmet veren kuruluşu ifade eder.
 
Kitle fonlama platformları aracılığıyla ödül veya bağış karşılığında fon toplanması faaliyetleri bu Tebliğ hükümlerine tabi değildir.
 
 

“Kitle fonlaması” terimi yakın zamanda kullanılmaya başlandı; ancak farklı kitle fonlaması biçimleri olduğu için, bu yeni terimin ne anlama geldiği her zaman net değildir. Basitçe ifade etmek gerekirse, kitle fonlaması bir topluluktan para toplamaktır ve tipik olarak İnternet üzerinden para toplamak anlamına gelir. Bu uyarı, bir kitle fonlaması türüne odaklanır: bağışlar için kitle fonlaması, yani paranın talep edildiği ancak karşılığında hiçbir hizmet veya malın sunulmadığı kitle fonlaması.  

Bağışa dayalı kitle fonlaması , çok sayıda katkıda bulunandan bireysel olarak küçük bir miktar bağışta bulunmalarını isteyerek bir proje için para sağlamanın bir yoludur. Buna karşılık, destekçiler, bağışın boyutu arttıkça prestiji artan jeton, token ödülleri alabilirler. Bununla birlikte, en küçük meblağlar için, fon veren hiçbir şey almayabilir.

İnsanlar birbirlerinden her zaman para istediler: Bir çocuk veya akraba hasta olduğunda, yoksullaştığında veya başka bir şekilde acı çektiğinde soruyoruz; en sevdiğimiz hayır kurumları ve amaçları adına soruyoruz; hatta bir iş kurmak için para bile isteyebiliriz. Genellikle aile ve arkadaşlara, iş arkadaşlarına ve diğer tanıdıklara sorarız; Bazen de tanımadığımız insanlara soruyoruz. Teknoloji değiştikçe, para isteme yöntemlerimiz de değişti. Artık sosyal ağlar aracılığıyla (Facebook, Twitter, Linkedin vb.) yüzlerce kişiden kolayca para isteyebiliyoruz; arkadaşlarımız da isteklerimizi arkadaşlarıyla kolayca paylaşarak binlerce kişiye ulaşabiliyor. Bu şekilde, büyük bir “kalabalık” insandan her türlü nedenden dolayı fon toplanabilir. Bu kitlesel fonlama.

Daha resmi bir tanımla kitle fonlaması, diğer kişiler veya kuruluşlar tarafından başlatılan çabaları desteklemek için genellikle İnternet aracılığıyla ağ kuran ve paralarını bir araya toplayan bireylerin ortak çabasıdır.

Pek çok kitle fonlaması platformu vardır (bunlar genellikle web siteleridir); birkaç popüler olan GoFundMe, IndieGoGo ve Kickstarter’ı içerir. Farklı siteler genellikle farklı türde bağış toplama projelerine odaklanır: bazıları bireysel amaçlar ve hayır kurumları için para toplamaya odaklanır; diğerleri sanatsal projeler (müzik albümleri, kitaplar, filmler, video oyunları) için para toplar; diğerleri önerilen buluşları veya ürünleri finanse eder; ve yine de diğerleri bu özelliklerin çoğunu veya tamamını birleştirir. Tipik olarak, kullanıcılar kendi projelerini oluşturabilirler ve bu projeler daha sonra kitle fonlaması web sitesinde web sayfaları olarak barındırılır; daha sonra, kullanıcılar bu projeleri – veya destekledikleri diğer kitlesel fonlama projelerini – sosyal ağlarını kullanarak paylaşabilir ve böylece projelerin potansiyel bağışçılardan oluşan geniş bir kitleye ulaşmasını sağlar. 

Genel olarak, kitle fonlaması platformu bağışları yönetir ve projenin bağış toplama hedefine yönelik ilerlemeyi izler; Kitle fonlaması platformu, bu hizmetler karşılığında bağış başına bir ücret veya her bağışın belirli bir yüzdesini (veya her ikisini birden) alır. Better Business Bureau’ya göre, kitle fonlaması platformları genellikle %4 ile %20 arasında ücret alır; kredi kartı işlemcisi bunun üzerine bir ücret talep edebilir. Bu nedenle, tüketiciler belirli bir kitlesel fonlama platformunu kullanmadan veya belirli bir web sitesi aracılığıyla bağışta bulunmadan önce, söz konusu platformun kullanım koşullarını dikkatlice okumalıdır.

Kitle fonlaması, insanlardan para istemenin başka bir yoludur. Bağış toplamanın diğer tüm yollarında olduğu gibi, her zaman bağışçıların cömertliğinden yararlanmaya çalışan dolandırıcılar olacaktır. Bu nedenle, tüm hayırsever bağışlar için ana kural kalır – bağış yapan dikkatli olsun. Bağış yapmadan önce dikkate alınması gereken bazı sorular:

  • Kime bağış yapıyorsun? Avukatın kimliğinden emin misiniz? Başka biri gibi davranan biri olabilir mi? 
  • Bağışladığınız paranın uygun şekilde harcanacağını nasıl anlarsınız? Kamu hayır kurumları denetim gerekliliklerine ve diğer ifşa kurallarına tabidir; bunları AGCharitySearch ,  Charity Navigator ,  Better Business Bureau ve  GuideStar gibi çeşitli sitelerde araştırabilirsiniz  . Hedef alıcınız şeffaf ve sorumlu mu? 
  • Bir kişiye bağış yapıyorsanız: Tanıdığınız biri mi? Güvendiğin biri? Toplanan miktar makul mü yoksa aşırı mı görünüyor? Bir kişiye bağış yaparken, alıcının bağışınızı sizin kullanmayı düşündüğünüz şekilde kullanıp kullanmayacağından emin olmak zor olabilir. En iyi kararınızı kullanın; şüpheniz varsa bağış yapmayın. 
  • Bağış toplama etkinliği GoFundMe gibi bir kitle fonlaması platformu kullanıyorsa açıklamayı ve düzenleyiciyi not edin. Düzenleyen, alıcıyla bağlantılı olduğunu iddia ederse, adını çevrimiçi ve sosyal medyada arayarak doğrulayabilirsiniz. Genellikle kişinin diğer gönderileri herkese açık olur ve orijinalliğin doğrulanmasına yardımcı olabilir. Ek olarak, haber makalelerinde genellikle doğrulanmış bağış toplama etkinlikleri yer alır; Topluluk trajedisi zamanlarında vermek istiyorsanız bunlara yaslanın. 

Bazen ödül kitle fonlaması olarak adlandırılan bağış tokenları toplanan fonlarla üretilecek bir ürünün ön satışını içerebilir. Bağışa dayalı kitle fonlaması, hayır işleri için fon toplamak amacıyla da kullanılabilir.

Bu tür bir kitle fonlaması bağışlara dayandığından, fon verenler proje üzerinde herhangi bir mülkiyet veya hak elde etmezler ve projeye alacaklı da olmazlar.

  • Bağışa dayalı kitle fonlaması, büyük bir grup insandan bağış yapmalarını isteyerek para toplamanın bir yoludur.
  • Bağış seviyeleri, ilgili ayrıcalıklar veya ödüller ile ayarlanabilir.
  • Bağışa dayalı kitle fonlaması, geri ödeme taahhüdü veya mülkiyet hissesi olmaması bakımından kredilerden veya öz sermayeden farklıdır.

Bir girişimcinin veya mucidin yeni bir ürün veya hizmet için harika bir fikri varsa, kitle fonlaması, bankalar veya özel krediler yoluyla veya hisse senedi teklif ederek borç para almanın geleneksel yöntemlerinin aksine, para toplamak için alternatif bir yol sunar . Bağışa dayalı kitle fonlaması yoluyla, girişimci, her biri projeye nispeten küçük bir meblağ bağışlayan çok sayıda destekçiye ürününü önceden satabilir. Girişimci, daha yüksek bağış miktarlarını teşvik etmek için, finanse edilen projenin veya şirketin tam mülkiyetini elinde tutarken değeri veya önemi artan simgesel ödüller de sunabilir.

Bağışa dayalı kitle fonlaması platformlarına örnek olarak Kickstarter, Indiegogo, CrowdFunder ve RocketHub verilebilir. Hayır amaçlı amaçlar için bağış toplamayı amaçlayan bağışa dayalı kitle fonlaması platformları arasında GoFundMe, YouCaring.com, GiveForward ve FirstGiving yer alır. Tipik olarak, bu hizmetler tüm bağışların %5 ila %10’unu alır.

Hayır kurumları, yardım çabaları için destek toplamanın bir yolu olarak kitle fonlamasına bakabilir veya kuruluşun savunduğu nedenler olabilir. Örneğin, afet yardım kuruluşları, yıkıcı fırtınalardan veya depremlerden etkilenen kişilerin aranmasına, kurtarılmasına, kurtarılmasına ve tedavi edilmesine yardımcı olmak için fon arayabilir. Afet bölgesine yiyecek ve giyecek nakliyesinin finansmanı gibi özel ihtiyaçlar için kampanyalar düzenlenebilir. Bağışlar, geçici barınakların inşasını veya tıbbi malzeme tedarikini desteklemek için istenebilir. Kitle fonlaması, başka türlü devlet afet fonları tarafından karşılanmayacak olan altyapı ve kamu hizmetlerinin yeniden inşası için ödeme yapmak için de kullanılabilir.

Bağışa dayalı kitle fonlaması, özünde mikrofinansmanla karşılaştırılabilir olarak görülebilir . Parayı güvence altına alma gereklilikleri, bir finansal kuruluş kullanmak kadar katı değildir ve aranan fon miktarı, bir bankadan veya geleneksel yatırımcılardan alınabilen minimum kredi veya kredi tutarından daha az olabilir. Bununla birlikte, böyle bir platform aracılığıyla toplanan nihai miktarın, aranan ilk hedefi çok aşması duyulmamış bir şey değildir. Ayrıca, vaat edilen tokenlar veya ürünler üzerinde hiçbir zaman teslim edilmeyen kitlesel fonlamalı büyük kampanya örnekleri de olmuştur.

Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar İçin Kitle Fonlamasının Avantajları

Kitle fonlamasının bir dizi avantajı vardır, işte ana noktalardan bazıları:

  • Başarılı projeler için, ön ödeme olmaksızın ilk finansmanı sağlamanın hızlı bir yoludur.
  • Projenizin daha fazla pazarlanmasına izin verir
  • Nasıl geliştireceğiniz konusunda geri bildirim ve rehberlik alabilirsiniz.
  • Ürününüzün pazarda ne kadar geçerli olduğu konusunda size iyi bir fikir verir.
  • Yatırımcılar ilerlemenizi izleyebilir ve gördüklerine göre finansal kararlar verebilir.
  • Bir banka kredisi veya diğer geleneksel finansman seçeneklerini almakta zorlanıyorsanız, bu harika bir alternatiftir.

Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar İçin Kitle Fonlamasının Dezavantajları

Pek çok avantaj olmasına rağmen, aşağıdakiler gibi bazı dezavantajlar da vardır:

  • Finansman hedefinize ulaşamazsanız, para normalde taahhüt verenlere iade edilir ve hiçbir şey almazsınız.
  • Kitle fonlaması kampanyası yürütmek çok çaba gerektirir
  • Herhangi bir başarısız kitle fonlaması girişimi işletmenizin itibarına zarar verebilir. 
  • Uygun telif hakkı kanallarından geçmediyseniz, fikrinizi çaldırabilirsiniz.
  • Ödül sistemi, başlangıçta tahmin ettiğinizden daha fazla paraya mal olabilir. Bu, toplamayı umduğunuz fonlarda bir engel oluşturacaktır.