……Fesih Yasağı ve Ücretsiz İzin Sürelerinin Sona Ermesiyle Yapılması Gerekenler
İş Kanununun geçici 10.maddesinin dördüncü fıkrasına göre Cumhurbaşkanı bu hükümde yer alan 3 aylık süreleri uzatmaya 30.06.2021 tarihine kadar yetkilidir. İlgili hüküm kapsamında ücretsiz izne çıkarma ve ücretsiz izin sebebiyle işçinin, iş akdini haklı nedene dayanarak fesih hakkı. olmadığına ilişkin düzenleme 30.06.2021 tarihi ile son bulmuştur.
İş Kanununun geçici 10.maddesinin üçüncü fıkrasına göre, bu madde hükümlerine aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden. işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilmeyecektir.
17.04.2020 tarihinde yürürlüğe giren Geçici 10. Madde hükmü şu şekildedir;
“Bu Kanunun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın. her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet. kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler, belirli süreli iş veya. hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, işyerinin herhangi bir sebeple. kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuatına göre yapılan her türlü. hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi halleri dışında işveren tarafından feshedilemez.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç aylık süreyi .geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez.
Bu madde hükümlerine aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden. işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi. feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilir.
Cumhurbaşkanı birinci ve ikinci fıkrada yer alan üç aylık süreleri. her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30/6/2021 tarihine kadar uzatmaya yetkilidir.”
30 Hazirandan Sonra Ne Olacak?
- Geçici 10. madde ile yukarıda sayılan haller dışında iş veya hizmet sözleşmesinin feshedilemeyeceğine ve bu süre içerisinde işverenin işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabileceğine ilişkin düzenleme 30.06.2021 tarihi itibariyle yürürlükten kalkmış durumdadır. Bu sebeple 01.07.2021 tarihi itibariyle çalışanların normal mesailerine dönmesi mümkündür.
- Mevcut durumda ücretsiz izne çıkarılan işçilerin iş başı yapmak üzere çağrılmaları gerekmektedir. İş Kanunu madde 25/II (g) bendinde yer alan hükme göre çağrılma üzerine işverenin onayını ya da iznini almadan haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü işe gelmeyen. işçilerin için iş sözleşmelerinin “İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı” kapsamında feshedilmesi mümkün olacaktır.
“İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı
Madde 25 – Süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde. iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:
g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü. veya bir ay içinde. iki defa herhangi bir tatil gününden. sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.”
İşe dönmeyen işçinin devamsızlığı, ard arda iki gün, ya da aynı ay içinde iki kez. tatil günü sonrası veya aynı ay içinde üç kez gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Yapılacak çağrının içeriğinde çağrıyı takip eden iki iş günü boyunca. işe gelmeyen işçilerin .sözleşmelerinin feshedilebileceği uyarısına yer verilmesi mümkündür.
- İşçinin çağrılma üzerine işe başlamaması için haklı sebebi .olmaması için pandemi sürecinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli tedbirler alınmalıdır. Maske ve sosyal mesafe gibi pandemi kurallarına uygun düzenlemeler yapmalı ve bu düzenlemelere uyulmalıdır.
- 01.07.2021 tarih itibariyle normal düzene geçileceğinden ücretsiz izin verilmesi için İş Kanunu’nun 22. maddesinde düzenlenen “Çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz.” hükmü uygulanmaya başlanacaktır. Ücretsiz çalışma düzeninin devam ettirilmesi istenirse işçi tarafından yazılı olarak kabul edilmesi gerekecektir.