Google ile Fransa’nın telif anlaşması imzaladığına ilişkin Google’ın duyurusu 21 Ocak 2021’de yayınlandı.
Google ile Fransa’nın Telif Anlaşmasının detaylarına göre artık Google, bağlantılarını gösterdiği Fransız medya kuruluşlarına telif ücreti ödeyecek.
Google ile Fransa’nın Telif Anlaşması Detayları Ne?
Anlaşmanın ücretlendirme detayları açıklanmamış olsa da, Google’ın duyurusuna göre ödemeler, yayıncının politik ve genel bilgilere katkısı (IPG sertifikalı yayıncılar), günlük yayın sayısı ve aylık internet trafiği gibi kriterlere göre hesaplanacak şekilde planlandı.
Google ile Fransa Telif Anlaşması Neden İmzaladı?
Google ile Fransa’nın Telif Anlaşması imzalamasına neden olan Avrupa Birliği’nde 2019 yılında AB telif direktifi kabul edildi.
Üye ülkelerin bu direktifi adapte etmesi için 2 yıl süre verildi. Direktif ilk adapte eden Fransa olurken, Almanya gibi bazı ülkeler de bu durumun arama motorlarının bazı içerikleri filtrelemesine neden olacağı, bu nedenle içerikleri göstermeyeceği gerekçesiyle bazı çekinceler ortaya koymuştu. Fransa google’ın vergilendirilmesinde de başı çeken farklı modeller deneyen ülkelerden birisiydi.
Direktif’in 15. maddesi ile; Basın kuruluşlarının video, fotoğraf dahil her türlü içeriklerini ticari amaçla kullanan platformların onlara telif ödemesini öngörüldü. Bu maddeye göre Google arama motorunun, bağlantı sağladığı haber sitelerine telif ücreti ödemesi gerekecek.
Aynı maddede bu hükme 3 istisna getirildi:
- Basın kuruluşlarının içeriklerinin ticari amaçla kullanılmaması (örneğin ticari amaç gütmeyen kişisel blog yazılarında kullanılması)
- Hyperlink verilmesi
- İçerikten çok kısa alıntı yapılması
- 2 yıldan eski içerikler
Medya kuruluşları Google ya da diğer şirketlerin bu haberler sayesinde reklam geliri sağladığına, bunun da haksız rekabet oluşturduğuna dikkat çekiyordu. Fransa’nın şikayeti üzerine, Rekabet Kurumu, Nisan ayında Google’ı Fransız medya kuruluşlarıyla telif konusunda görüşmelere başlamakla yükümlü kılmıştı.
Google, Fransa Rekabet Kurumu’nun aldığı bu karara karşı Mahkeme’ye başvurarak itiraz etse de, itirazı Ekim 2020’de reddedildi.
Bu nedenle 300 fransız basın kuruluşundan oluşan Alliance de la presse d’information générale (APIG) ile masaya oturarak anlaşma yapmak zorunda kaldı.Google ile Fransa’nın Telif Anlaşması imzalanmadan önce, Google şimdiye kadar Le Monde ve Le Figaro gibi ulusal günlük gazeteler de dahil olmak üzere birkaç yayınla Google News Showcase Programı kapsamında bireysel anlaşmalar imzalamıştı.
Google 1 Ekim 2020’de Google News Showcase programını açıklamış ve Almanya, Brezilya, Arjantin, Kanada, İngiltere ve Avustralya’da uygulamaya koyulmuştu. Buna göre Google, yayıncılara yüksek kaliteli ve zengin içerik oluşturmaları ve seçmeleri için ödeme yapmaya başlayacağını belirtmişti. Bunun için de belirtilen ülkelerde 200 yayın kuruluşu ile anlaşma imzalanmıştı.
Avrupa Birliği Telif Direktifi Başka Neler Getiriyor?
2019 yılında kabul edilen ve üye ülkelere 2 yıllık geçiş süreci öngörülen Direktif’teki diğer yenilikler içerik platformlarının sorumluluğunun artırılması oldu.
Telif hakkı ihlallerinde, içerik platformlarına yapılan itiraz ve başvurular durumunda kaldırma yükümlülüğü bulunuyordu. Ancak, bunun yerine doğrudan telif hakkı ihlallerini tespit ederek kaldıracak/filtreleyecek sistemler getirmeleri esası getirildi. Bu anlamda sorumluluk içerik platformlarına verilmiş oldu.
Türkiye’de de Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Ek Madde 4’te (ve aynı zamanda FSEK Kanun tasarısı madde 77/B’de) uyar kaldır sistemi benimseniyor:
“Ek Madde 4 – (Ek: 21/2/2001 – 4630/37 md.) Eser ve eser sahibi ile eser üzerindeki haklardan herhangi birinin sahibi veya eserin kullanımına ilişkin süreler ve şartlar ile ilgili olarak eser nüshaları üzerinde bulunan veya eserin topluma sunulması sırasında görülen bilgiler ve bu bilgileri temsil eden sayılar veya kodlar yetkisiz olarak ortadan kaldırılamaz ve değiştirilemez. Bilgileri ve bilgileri temsil eden sayıları ve kodları yetkisiz olarak değiştirilen veya ortadan kaldırılan eserlerin asılları veya kopyaları dağıtılamaz, dağıtılmak üzere ithal edilemez, yayınlanamaz veya topluma iletilemez.
Yukarıdaki fıkra hükümleri fonogramlar ve fonogramlarda tespit edilmiş icralar bakımından da uygulanır. (Değişik üçüncü fıkra: 3/3/2004-5101/25 md.) Dijital iletim de dahil olmak üzere işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla servis ve bilgi içerik sağlayıcılar tarafından eser sahipleri ile bağlantılı hak sahiplerinin bu Kanunda tanınmış haklarının ihlâli halinde, hak sahiplerinin başvuruları üzerine ihlâle konu eserler içerikten çıkarılır. Bunun için hakları haleldar olan gerçek veya tüzel kişi öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak üç gün içinde ihlâlin durdurulmasını ister. İhlâlin devamı halinde bu defa, Cumhuriyet savcısına yapılan başvuru üzerine, üç gün içinde servis sağlayıcıdan ihlâle devam eden bilgi içerik sağlayıcısına verilen hizmetin durdurulması istenir. İhlâlin durdurulması halinde bilgi içerik sağlayıcısına yeniden servis sağlanır. Servis sağlayıcılar, bilgi içerik sağlayıcılarının isimlerini gösterir listeyi her ayın ilk iş günü Bakanlığa bildirir. Servis sağlayıcılar ile bilgi içerik sağlayıcıları, Bakanlıkça istendiği takdirde her türlü bilgi ve belgeyi vermekle yükümlüdür. Bu maddede belirtilen hususların uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.”
Diğer soru cevaplar için tıklayabilirsiniz